Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Budownictwa w sprawie regulacji prawnej dotyczącej wywłaszczania nieruchomości (kontynuacja wystąpienia z dnia 25.05.2007 r.) z dnia 2007-08-06.

Adresat:
MINISTERSTWO BUDOWNICTWA
Sygnatura:
RPO/500684/05/IV/403.8 RZ
Data sprawy:
2007-08-06
Rodzaj sprawy:
wniosek o podjęcie inicjatywy prawodawczej (WGI)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Cywilnego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Budownictwa w sprawie regulacji prawnej dotyczącej wywłaszczania nieruchomości (kontynuacja wystąpienia z dnia 25.05.2007 r.).

Obowiązujące przepisy - w świetle ustalonego orzecznictwa NSA - nie chronią w należyty sposób praw obywateli w ich relacjach z władzą publiczną (organami właściwymi w sprawach wywłaszczenia. Zastrzeżenia budzą trzy zasadnicze kwestie. Po pierwsze, istnieje możliwość "faktycznego" wywłaszczenia bez realizacji jakiegokolwiek interesu publicznego. Po drugie, w trakcie załatwiania tej samej sprawy obywatela dochodzi do niedopuszczalnego przekształcenia trybu administracyjnego na cywilny. Organ administracyjny oraz sąd rozstrzygają sprawę nie tylko według innych reguł, ale przede wszystkim, według całkowicie odmiennych przesłanek. Inne względu uzasadniają wywłaszczenie, inne zaś mogą doprowadzić do przymusowego wykupu zabudowanej działki na podstawie art. 231 § 2 k.c. W konsekwencji możliwa jest sytuacja, w której właściciel, nie mogąc wykazać przed sądem przesłanek z art. 231 § 2 k.c. znajdzie się w sytuacji bez wyjścia, a stan prawny pozostaje trwale nieuregulowany. Niekiedy może dojść do odebrania własności na cel publiczny wprost na podstawie przepisu ustawy, ale już bez żadnego odszkodowania dla właściciela. Po trzecie wreszcie, szczególnie dotkliwe dla właściciela jest obarczenie go ciężarem samodzielnego prowadzenia sprawy cywilnej, a także obowiązkiem ponoszenia znacznych w tym wypadku kosztów.

Rzecznik zwrócił się z prośbą o ponowne przeanalizowanie przedstawionej kwestii i rozważenie możliwości podjęcia inicjatywy ustawodawczej zmierzającej do zmiany regulacji prawnej dotyczącej wywłaszczenia nieruchomości.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu: