Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wniosek do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie zasad ustanawiania obrońcy w postępowaniu dyscyplinarnym wobec pracownika mianowanego NIK oraz w sprawie możliwości wcześniejszego rozwiązania stosunku pracy w drodze wypowiedzenia z pracownikiem mianowanym NIK - kobietą (sygn. akt K 33/07).

Rzecznik wniósł o stwierdzenie niezgodności art. 89 ust. 5 ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli z art. 42 ust. 2 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP oraz o stwierdzenie niezgodności art. 93 ust. 2 pkt 1 ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli w zakresie, w jakim stwarza podstawę do rozwiązania stosunku pracy w drodze wypowiedzenia z pracownikiem mianowanym - kobietą, wcześniej niż z pracownikiem mianowanym - mężczyzną, z art. 32 i 33 Konstytucji RP.

Ustawa o Najwyższej Izbie Kontroli reguluje m.in. odpowiedzialność dyscyplinarną pracowników mianowanych. Zaskarżony przepis art. 89 ust. 5 tej ustawy stanowi, że obwiniony może ustanowić obrońcę tylko spośród pracowników mianowanych NIK. Zdaniem Rzecznika przyjęta regulacja uniemożliwia obwinionemu realizację prawa do obrony, ponieważ pozbawia pracownika mianowanego NIK uprawienia do ustanowienia w postępowaniu dyscyplinarnym fachowego obrońcy (adwokata lub radcy prawnego). Rzecznik zaskarżył również art. 93 ust. 2 pkt 1 ustawy o NIK stanowiący, że stosunek pracy z pracownikiem mianowanym można rozwiązać za wypowiedzeniem w razie osiągnięcia wieku i stażu pracy wymaganych do nabycia prawa do emerytury na podstawie przepisów o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym pracowników. Zdaniem Rzecznika przepis ten narusza konstytucyjną zasadę równości oraz zasadę równych praw kobiet i mężczyzn. Niższy (przymusowy) wiek emerytalny staje się czynnikiem dyskryminującym kobiety w stosunku do mężczyzn o takim samym statusie zawodowym.