Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie problemów w realizacji wolności zgromadzeń z dnia 2007-11-26.

Adresat:
MINISTERSTWO SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI
Sygnatura:
RPO/559255/07/I/105.1 RZ
Data sprawy:
2007-11-26
Rodzaj sprawy:
wniosek o podjęcie inicjatywy prawodawczej (WGI)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Konstytucyjnego, Międzynarodowego i Europejskiego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie problemów w realizacji wolności zgromadzeń.

Zgodnie z ustawą z dnia 5.07.1990 r. o zgromadzeniach organizator zgromadzenia ma obowiązek zawiadomić organ gminy o zgromadzeniu nie później niż na 3 dni przed datą jego planowanego odbycia. Ustawa ta w zasadzie nie przewiduje możliwości przeprowadzenia tzw. zgromadzenia spontanicznego, którego istotą jest możliwość natychmiastowej reakcji na najważniejsze wydarzenia i zmiany zachodzące w przestrzeni publicznej.

Przepis art. 52 Kodeksu wykroczeń przewiduje karę aresztu, ograniczenia wolności bądź grzywny dla osoby zwołującej zgromadzenie bez wymaganego zawiadomienia albo przewodniczącej takiemu zgromadzeniu (a także dla podżegacza i pomocnika). Co istotne, postępowania wykroczeniowe na podstawie tych przepisów toczą się obecnie - najlepszym przykładem jest tu postępowanie wobec organizatorów demonstracji w sprawie Doliny Rospudy zwołanej w związku z wizytą Przewodniczącego Komisji Europejskiej w Polsce.

W opinii Rzecznika ustawa o zgromadzeniach powinna przewidywać możliwość przeprowadzenia zgromadzenia spontanicznego. Oczywiście, regulacja taka może nałożyć określone wymogi na organizatorów (np. w zakresie bezpieczeństwa) oraz szczególne okoliczności warunkujące możliwość odstąpienia od obowiązku notyfikacji z 3-dniowym wyprzedzeniem. Utrzymanie dotychczasowego stanu normatywnego pozostaje w sprzeczności z wymogami wynikającymi z Konstytucji RP oraz zobowiązań międzynarodowych. Rzecznik zwrócił się o zajęcie stanowiska w przedmiocie zasadności podjęcia prac legislacyjnych w zakresie regulacji tzw. zgromadzeń spontanicznych.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu: