Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Zgłoszenie udziału Rzecznika Praw Obywatelskich w postępowaniu w sprawie skargi konstytucyjnej Zofii Sz., dotyczącej zasad etyki lekarskiej (sygn. akt SK 16/07) z dnia 2007-07-12.

Adresat:
TRYBUNAŁ KONSTYTUCYJNY
Sygnatura:
RPO/559391/07/I/105 RZ
Data sprawy:
2007-07-12
Rodzaj sprawy:
skarga konstytucyjna (SK)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Konstytucyjnego, Międzynarodowego i Europejskiego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Zgłoszenie udziału Rzecznika Praw Obywatelskich w postępowaniu w sprawie skargi konstytucyjnej Zofii Sz., dotyczącej zasad etyki lekarskiej (sygn. akt SK 16/07).

Rzecznik wniósł o stwierdzenie, że art. 15 pkt 1, art. 41 i art. 42 ust. 1 ustawy z dnia 17.05.1989 r. o izbach lekarskich, dookreślone przez art. 52 ust. 2 Kodeksu Etyki Lekarskiej - w zakresie, w jakim przepisy te wyłączają możliwość krytyki innego lekarza, opierającej się na prawdziwych faktach i czynionej w interesie publicznym, są niezgodne z art. 54 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP.

Przepisy te ustanawiają "tamę" dla jakiejkolwiek wypowiedzi o charakterze publicznym zawierającej krytykę praktyki medycznej innej osoby, chociażby krytyka ta znajdowała oparcie w rzeczywistym stanie rzeczy i podejmowana była w interesie publicznym (np. dla dobra pacjentów). Kwestionowana regulacja wprowadza nieproporcjonalne ograniczenie wolności słowa. Obecna regulacja prowadzi do tego, że debata publiczna dotycząca zagadnień publicznych może się toczyć, ale bez udziału lekarzy. Kodeks Etyki Lekarskiej nakłada na nich szczególne rygory wypowiedzi pomimo tego, że właśnie ich opinie mają bardziej merytoryczną podstawę niż opinie nieprofesjonalistów. To właśnie merytoryczny głos lekarzy pozwala na prowadzenie dyskusji nie na poziomie emocji, ale faktów. Dyskusja nad tą problematyką powinna się toczyć ma zasadach równego "dostępu do głosu" i "dostępu do informacji" dla wszystkich lekarzy i nieprofesjonalistów. Ramy tej debaty powinny zostać wyznaczone przez wymóg prawdy i dobra publicznego. Ograniczenia wolności słowa, aby mogły zostać uznane w tym wypadku za racjonalne (a w konsekwencji - za proporcjonalne) powinny mieć charakter przedmiotowy, a nie podmiotowy.

Rzecznik wniósł o stwierdzenie, że art. 15 pkt 1, art. 41 i art. 42 ust. 1 ustawy z dnia 17.05.1989 r. o izbach lekarskich, dookreślone przez art. 52 ust. 2 Kodeksu Etyki Lekarskiej - w zakresie, w jakim przepisy te wyłączają możliwość krytyki innego lekarza, opierającej się na prawdziwych faktach i czynionej w interesie publicznym, są niezgodne z art. 54 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP.

Przepisy te ustanawiają "tamę" dla jakiejkolwiek wypowiedzi o charakterze publicznym zawierającej krytykę praktyki medycznej innej osoby, chociażby krytyka ta znajdowała oparcie w rzeczywistym stanie rzeczy i podejmowana była w interesie publicznym (np. dla dobra pacjentów). Kwestionowana regulacja wprowadza nieproporcjonalne ograniczenie wolności słowa.

Obecna regulacja prowadzi do tego, że debata publiczna dotycząca zagadnień publicznych może się toczyć, ale bez udziału lekarzy. Kodeks Etyki Lekarskiej nakłada na nich szczególne rygory wypowiedzi pomimo tego, że właśnie ich opinie mają bardziej merytoryczną podstawę niż opinie nieprofesjonalistów. To właśnie merytoryczny głos lekarzy pozwala na prowadzenie dyskusji nie na poziomie emocji, ale faktów. Dyskusja nad tą problematyką powinna się toczyć ma zasadach równego "dostępu do głosu" i "dostępu do informacji" dla wszystkich lekarzy i nieprofesjonalistów. Ramy tej debaty powinny zostać wyznaczone przez wymóg prawdy i dobra publicznego. Ograniczenia wolności słowa, aby mogły zostać uznane w tym wypadku za racjonalne (a w konsekwencji - za proporcjonalne) powinny mieć charakter przedmiotowy, a nie podmiotowy.

 


Data odpowiedzi:
2009-03-27
Opis odpowiedzi:





Skarga konstytucyjna uwzględniona (wyrok z dnia 23.04.2008 r., sygn. akt SK 16/07).