Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Dyrektora Generalnego Służby Więziennej w sprawie nieprawidłowości w rozpoznawaniu przez administrację jednostek penitencjarnych skarg osób pozbawionych wolności z dnia 2008-04-29.

Adresat:
DYREKTOR GENERALNY SŁUŻBY WIĘZIENNEJ
Sygnatura:
RPO/573286/07/VII/706 RZ
Data sprawy:
2008-04-29
Rodzaj sprawy:
wniosek o podjęcie inicjatywy prawodawczej (WGI)
Nazwa zepołu:
Zespół do spraw Wykonywania Kar
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Wystąpienie do Dyrektora Generalnego Służby Więziennej w sprawie nieprawidłowości w rozpoznawaniu przez administrację jednostek penitencjarnych skarg osób pozbawionych wolności.

W wystąpieniu Rzecznik podkreślił, iż faktyczna realizacja praw osób pozbawionych wolności w niemałym stopniu uzależniona jest od administracji jednostek penitencjarnych. Dlatego też Rzecznik postuluje rozważenie wypracowania jednolitych standardów w działaniu administracji penitencjarnej. Standardy te powinny uwzględniać Europejskie Reguły Więzienne z 2006 r. - zalecenia Rec (2006) 2 Komitetu Ministrów Rady Europy.

Rzecznik jest zaniepokojony praktyką rozpoznawania skarg osób pozbawionych wolności. Naruszane są gwarancje praworządnego postępowania w tym zakresie, zawarte w § 4 oraz § 3 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 13.08.2003 r. w sprawie sposobów załatwiania wniosków, skarg i próśb osób osadzonych w zakładach karnych i aresztach śledczych. Przepisy te wykluczają zarówno rozpoznawanie sprawy przez osobę wskazaną w skardze lub osobę, wobec której pozostaje ona w stosunku nadrzędności służbowej, jak też przekazywanie, celem załatwienia, kierownikowi nadzorowanej jednostki organizacyjnej skargi, która zawiera zarzuty odnośnie do bezpośredniej działalności tego kierownika lub jego zastępcy i podjętych przez nich decyzji.

Z dokumentacji przeglądanej podczas wizyt pracowników Biura RPO w jednostkach penitencjarnych wynika, że niezmiernie rzadko zdarza się, aby skarga osadzonego została uznana za zasadną. Tymczasem skarga powinna być traktowana przede wszystkim jako sygnał do zbadania sprawy, rozważenia potrzeby zmian, zreformowania ustalonej praktyki. Zgodnie z art. 63 zd. 2 Konstytucji tryb rozpatrywania petycji, wniosków i skarg określa ustawa. Zatem materia ta - również w odniesieniu do osadzonych - nie może być uregulowana w rozporządzeniu. Oznacza to konieczność wprowadzenia odpowiednich zmian w Kodeksie karnym wykonawczym.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu: