Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie umieszczenia w kwestionariuszu osobowym dla kandydatów do egzaminu na aplikację radcowską, adwokacką i notarialną rubryki "narodowość" z dnia 2008-06-06.

Adresat:
MINISTERSTWO SPRAWIEDLIWOŚCI
Sygnatura:
RPO/589891/08/I/110.1 RZ
Data sprawy:
2008-06-06
Rodzaj sprawy:
wystąpienie o charakterze generalnym (WG)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Konstytucyjnego, Międzynarodowego i Europejskiego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie umieszczenia w kwestionariuszu osobowym dla kandydatów do egzaminu na aplikację radcowską, adwokacką i notarialną rubryki "narodowość".

Do Rzecznika napływają skargi dotyczące zamieszczonego na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości kwestionariusza osobowego, którego złożenie jest niezbędne w przypadku zgłoszenia o przystąpieniu do egzaminu konkursowego na aplikacje radcowską, adwokacką i notarialną. Złożenie kwestionariusza jest warunkiem koniecznym przystąpienia do egzaminu konkursowego na ww. aplikacje. Jednak jego treść - ze względu na zamieszczoną tam rubrykę "narodowość" - może budzić poważne wątpliwości natury konstytucyjnej. Wymaga podkreślenia, iż narodowość nie jest kategorią prawną - w przeciwieństwie do obywatelstwa, brak jest środków, które pozwalają na weryfikację, czy podane dane są prawdziwe.

Jak stanowi art. 51 ust. 1 Konstytucji, nikt nie może być obowiązany inaczej niż na podstawie ustawy do ujawniania informacji dotyczącej jego osoby. Ponadto, ustęp 2 tego artykułu wskazuje, że władze publiczne nie mogą pozyskiwać, gromadzić i udostępniać innych informacji o obywatelach niż niezbędne w demokratycznym państwie prawnym. Z punktu widzenia przeprowadzanego egzaminu pytanie o obywatelstwo kandydata na aplikację radcowską, adwokacką czy notarialną wydaje się być uzasadnione. Pytanie o narodowość przekracza jednak standard niezbędności, wynikający z zasad demokratycznego państwa prawnego. W związku z powyższym Rzecznik zwrócił się o rozważenie dokonania zmiany przedmiotowych formularzy w przedstawionym zakresie.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu: