Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości - Prokuratora Generalnego w sprawie konieczności nowelizacji Kodeksu postępowania karnego zmierzającej do wykluczenia ofiar przestępstw z kręgu podmiotów, wobec których może być stosowana kara porządkowa aresztu z dnia 2008-08-01.

Adresat:
MINISTERSTWO SPRAWIEDLIWOŚCI
Sygnatura:
RPO/546733/06/II/214 RZ
Data sprawy:
2008-08-01
Rodzaj sprawy:
wniosek o podjęcie inicjatywy prawodawczej (WGI)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości - Prokuratora Generalnego w sprawie konieczności nowelizacji Kodeksu postępowania karnego zmierzającej do wykluczenia ofiar przestępstw z kręgu podmiotów, wobec których może być stosowana kara porządkowa aresztu.

Rzecznik ponownie zwrócił się o rozważenie zainicjowania nowelizacji art. 287 § 2 k.p.k. Przepis ten w obecnym brzmieniu, daje możliwość zastosowania wobec ofiary przestępstwa aresztu tymczasowego w wymiarze do 30 dni. Po ten środek dyscyplinujący sięgają sądy w przypadku uchylania się pokrzywdzonych od składania zeznań. Uwagę przy tym zwracają informacje o sprawach, w których pokrzywdzeni uchylają się od złożenia zeznania, wyłącznie ze strachu przed sprawcą przestępstwa o bardzo drastycznym przebiegu i wobec których sąd zdecydował o zastosowaniu tzw. aresztu wymuszającego.

Istnienie wskazanego przepisu jest sprzeczne z treścią Ramowej Decyzji Rady Komisji Europejskiej z dnia 15 marca 2001 r. o pozycji ofiar w postępowaniu karnym (2001/220/WSiSW), która nakazuje, aby ofiary w trakcie postępowania traktowane były z należytym poszanowaniem godności jednostki, z uwzględnieniem interesów ofiary i wymaga, aby władze przesłuchiwały ofiary wyłącznie w stopniu koniecznym dla postępowania karnego, unikały stawiania ofiar pod zbędną presją i zapewniły możliwość uniknięcia kontaktu ofiar z przestępcami.

Przedmiotowy zapis narusza również zasadę równości wobec prawa. W postępowaniu cywilnym, świadek uchylający się od złożenia zeznań może być aresztowany na czas nie przekraczający tygodnia. Co więcej, przed zastosowaniem tego środka w postępowaniu cywilnym należy stwierdzić, czy świadek odmawia zeznań w sposób nieuzasadniony.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu: