Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie braku odpowiednich środków odwoławczych w ustawie z dnia 25.11.2005 r. o zawodzie tłumacza przysięgłego.

Problem opisany w wystąpieniu pojawia się w skargach kierowanych do Rzecznika. Zawód tłumacza przysięgłego może wykonywać osoba, która złożyła z wynikiem pozytywnym egzamin z umiejętności tłumaczenia z języka polskiego na język obcy oraz z języka obcego na język polski. Egzamin ten przeprowadza powołana przez Ministra Sprawiedliwości Państwowa Komisja Egzaminacyjna. Minister Sprawiedliwości nie posiada kompetencji do weryfikowania wyników egzaminu na tłumacza przysięgłego. Również wpis na listę tłumaczy przysięgłych i nabycie prawa wykonywania zawodu nie przybiera formy decyzji administracyjnej. Kompetencja Ministra ogranicza się do techniczno-formalnej czynności wydania świadectwa potwierdzającego nabycie uprawnień do wykonywania zawodu tłumacza przysięgłego.

Ustawa o zawodzie tłumacza przysięgłego nie przewiduje żadnej formy weryfikacji ani oceny złożonego egzaminu ani faktu wpisania na listę tłumaczy. Zdaniem Rzecznika pozbawia się tym samym zainteresowane osoby konstytucyjnego prawa do zaskarżania orzeczeń i decyzji wydanych w pierwszej instancji (art. 78 Konstytucji). Prawo do zaskarżania wszystkich decyzji wydawanych przez organy władzy publicznej jest w ustawie zasadniczej ujęte stosunkowo szeroko - nie powinno się ono ograniczać jedynie do postępowania sądowego, lecz mieć zastosowanie możliwie we wszystkich postępowaniach, w których w stosunku do jednostki są podejmowane jakieś rozstrzygnięcia, w szczególności w zakresie jej praw i obowiązków. W związku z powyższym Rzecznik zwrócił się o poinformowanie, czy w Ministerstwie Sprawiedliwości są prowadzone prace legislacyjne związane z ustawą o zawodzie tłumacza przysięgłego i czy Minister podziela stanowisko Rzecznika o konieczności nowelizacji przedmiotowej regulacji.