Wystąpienie do Ministra Środowiska w sprawie procedury tworzenia obszarów Natura 2000 z dnia 2008-11-17.
Wystąpienie do Ministra Środowiska w sprawie procedury tworzenia obszarów Natura 2000.
Przepisy prawa Unii Europejskiej pozostawiają pełną swobodę państwu członkowskiemu w zakresie ustalenia szczegółowej procedury tworzenia obszarów Natura 2000. Zgodnie z brzmieniem art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, Minister właściwy do spraw środowiska opracowuje projekt listy obszarów Natura 2000, zgodnie z przepisami prawa Unii Europejskiej.
Do Rzecznika wpłynęły liczne wnioski, zarówno od podmiotów indywidualnych, jak również jednostek samorządu terytorialnego, dotyczące uregulowań prawnych procedury tworzenia obszarów Natura 2000. Zdaniem Rzecznika ustawodawca przyznał zbyt szczupłe uprawnienia w ramach współdziałania organom jednostek samorządu terytorialnego w procedurze tworzenia obszaru ochrony Natura 2000. Polegają one jedynie na możliwości opiniowania projektu, która i tak nie ma charakteru obligatoryjnego. Opinia, w przeciwieństwie do uzgodnienia, nie ma charakteru wiążącego i nie musi być respektowana przez organ podejmujący rozstrzygnięcie w sprawie. Ponadto, nawet w przypadku odstąpienia w wyniku negatywnej opinii od zamiaru utworzenia obszaru Natura 2000, rada gminy nie musi być o tym poinformowana. W ocenie Rzecznika analiza regulacji prawnych w tym zakresie prowadzi do wniosku, że aktualny model tworzenia obszarów ochrony Natura 2000 pozostaje w kolizji z zasadami konstytucyjnymi, a zwłaszcza z zasadą demokratycznego państwa prawnego, zaufania do państwa i jego organów, a nadto zmierza do nadania charakteru powszechnie obowiązującego czynnościom technicznym ministra właściwego do spraw ochrony środowiska, wprowadzając niejawne zakazy o charakterze powszechnie obowiązującym.