Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie wierzycieli, którzy nie są w stanie wejść w posiadanie nieruchomości, ani doprowadzić do eksmisji byłych właścicieli, mimo posiadania tytułu wykonawczego w postaci prawomocnego postanowienia o przysądzeniu własności nieruchomości, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności.

Do Rzecznika wpływają skargi od wierzycieli, którzy pomimo posiadania tytułu wykonawczego w postaci prawomocnego postanowienia o przysądzeniu własności nieruchomości, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności, nie są w stanie wejść w posiadanie nieruchomości, ani doprowadzić do eksmisji byłych właścicieli. Komornicy stoją na stanowisku, iż na podstawie w/w postanowienia możliwym jest jedynie wprowadzenie wierzyciela w posiadanie lokalu, brak jest natomiast podstaw do usuwania z niego osób i rzeczy. Wskazują jednocześnie na konieczność legitymowania się dodatkowym orzeczeniem sądu nakazującym dłużnikowi opuszczenie i opróżnienie lokalu. Jednocześnie powództwa o wydanie nieruchomości (eksmisyjne) składane przez wierzycieli, są oddalane. W ocenie sądów postanowienie o przysądzeniu własności nieruchomości zawiera w sobie zakaz wydania nieruchomości nabywcy. W praktyce okazuje się, iż norma wynikająca z art. 999 § 1 k.p.c. daje podstawę jedynie do wprowadzenia nowego właściciela w posiadanie nieruchomości, nie jest jednak traktowana jako tytuł egzekucyjny nakazujący dłużnikowi opróżnienie lokalu. Z tego względu celowym wydaje się być dokonanie zmiany w omawianym przepisie poprzez wskazanie, iż prawomocne postanowienie o przysądzeniu własności jest także tytułem egzekucyjnym do wprowadzenia nabywcy w posiadanie nieruchomości oraz do opróżnienia jej przez dłużnika egzekwowanego oraz osoby i rzeczy prawa jego reprezentujące. Rzecznik wystąpił o zajęcie stanowiska w sprawie, a w przypadku podzielenia argumentacji Rzecznika, o spowodowanie podjęcia prac nad nowelizacją w omawianym zakresie art. 999 k.p.c.