Zgłoszenie udziału Rzecznika Praw Obywatelskich w postępowaniu w sprawie skargi konstytucyjnej sp. z o.o., dotyczącej ograniczenia przesłanek wznowienia postępowania w sprawach gospodarczych (sygn. akt SK 6/09) z dnia 2009-04-06.
Zgłoszenie udziału Rzecznika Praw Obywatelskich w postępowaniu w sprawie skargi konstytucyjnej sp. z o.o., dotyczącej ograniczenia przesłanek wznowienia postępowania w sprawach gospodarczych (sygn. akt SK 6/09).
Rzecznik przedstawił następujące stanowisko: art. 479(22) ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego, w zakresie w jakim uniemożliwia wznowienie postępowania po upływie dwóch lat od uprawomocnienia się orzeczenia w wypadku, gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją, na podstawie którego zostało wydane orzeczenie, jest niezgodny z art. 190 ust. 4 w związku z art. 32 ust. 1, art. 45 ust. 1 i art. 77 ust. 2 Konstytucji.
Przepis art. 479(22) k.p.c. w obecnym kształcie nie zapewnia efektywnej implementacji na poziomie ustawowym art. 190 ust. 4 Konstytucji. Pozbawia on bowiem stronę postępowania sądowego w sprawie gospodarczej przyznanego z mocy art. 190 ust. 4 Konstytucji prawa do żądania przywrócenia konstytucyjności w następstwie stwierdzenia przez Trybunał Konstytucyjny niekonstytucyjności podstawy prawnej prawomocnego orzeczenia. Potrzeba stabilizacji obrotu gospodarczego, która legła u podstaw wprowadzenia krótkiego, bo dwuletniego terminu do wznowienia postępowania w sprawach gospodarczych, nie może - w ocenie Rzecznika - niweczyć przysługującego jednostce prawa podmiotowego wyrażonego w art. 190 ust. 4 Konstytucji. Ograniczenie prawa do sądu pozostaje w kolizji z art. 77 ust. 2 Konstytucji, według którego ustawa nie może zamykać nikomu drogi sądowej dochodzenia naruszonych praw i wolności. Ponadto wprowadzenie przez ustawodawcę krótszego w stosunku do ogólnego, pięcioletniego terminu, terminu do wznowienia postępowania w sprawach gospodarczych, pozostaje w kolizji z konstytucyjną zasadą równości wobec prawa.