Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



wniosek do Naczelnego Sądu Administracyjnego w sprawie rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych dotyczących podstawy prawnej rozstrzygania przez organ administracji publicznej o żądaniu strony stwierdzenia nieważności decyzji, na którą skarga została już uprzednio prawomocnie oddalona przez sąd administracyjny z dnia 2009-05-11.

Adresat:
NACZELNY SĄD ADMINISTRACYJNY
Sygnatura:
RPO/616904/09/V/5011 RZ
Data sprawy:
2009-05-11
Rodzaj sprawy:
wniosek do NSA o wykładnię przepisów (WPA)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Cywilnego
Wynik sprawy:
częściowo pozytywnie ze względu na częściowe uwzgl. wystąpienia RPO
Opis sprawy:

wniosek do Naczelnego Sądu Administracyjnego w sprawie rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych dotyczących podstawy prawnej rozstrzygania przez organ administracji publicznej o żądaniu strony stwierdzenia nieważności decyzji, na którą skarga została już uprzednio prawomocnie oddalona przez sąd administracyjny.

Rzecznik wniósł o rozstrzygniecie następującego zagadnienia prawnego: czy żądanie strony stwierdzenia nieważności decyzji, od której skarga została prawomocnie oddalona przez sąd administracyjny, może zostać załatwione przez organ administracji publicznej przez wydanie decyzji na podstawie art. 158 § 1 w związku z art. 156 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego, czy też organ powinien wydać decyzję o odmowie wszczęcia postępowania na podstawie art. 157 § 3 tej ustawy ? W orzecznictwie sądów administracyjnych ujawniły się rozbieżności dotyczące podstawy prawnej rozstrzygania przez organ administracji publicznej o żądaniu strony stwierdzenia nieważności decyzji, na którą skarga została już uprzednio prawomocnie oddalona przez sąd administracyjny. Obok poglądu, zgodnie z którym w razie złożenia żądania stwierdzenia nieważności decyzji, co do której sąd administracyjny oddalił skargę organ powinien odmówić wszczęcia postępowania, w orzecznictwie sądów administracyjnych prezentowany jest także pogląd odmienny - o braku przeszkód do merytorycznego zbadania sprawy. Według tego poglądu, wyrok NSA oddalający skargę wskazuje na brak przesłanek nieważności decyzji i jest podstawą odmowy stwierdzenia nieważności, nie może być zaś podstawą odmowy wszczęcia postępowania w tej sprawie. W ocenie Rzecznika na poparcie zasługuje drugie z przedstawionych stanowisk, bowiem decyzja odmawiająca stwierdzenia nieważności decyzji rozstrzyga sprawę co do jej istoty i jednoznacznie przesądza, czy decyzja, której dotyczy żądanie strony, jest dotknięta wadą nieważności.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2009-12-16
Opis odpowiedzi:



Wniosek rozpoznany (uchwała z dnia 7 grudnia 2009 r., sygn. akt I OPS 6/09). Naczelny Sąd Administracyjny podjął następującą uchwałę: Żądanie stwierdzenia nieważności decyzji, od której skargę oddalono prawomocnym wyrokiem sądu administracyjnego powinno zostać załatwione przez wydanie decyzji o odmowie wszczęcia postępowania (art. 157 § 3 k.p.a.) wówczas, gdy w rezultacie wstępnego badania zawartości żądania organ administracji publicznej ustali wystąpienie - z uwagi na wydany uprzednio wyrok sądu - przeszkody przedmiotowej czyniącej jego rozpoznanie niedopuszczalnym. W pozostałych przypadkach organ administracji publicznej obowiązany jest rozpoznać żądanie co do istoty stosując art. 158 § 1 w związku z art. 156 § 1 k.p.a.