Wniosek do Naczelnego Sądu Administracyjnego w sprawie rozbieżności dotyczących tego, czy pełnomocnik strony może podpisać urzędowy formularz wniosku o przyznanie prawa pomocy w postępowaniu przed sądami administracyjnymi z dnia 2009-09-11.
Wniosek do Naczelnego Sądu Administracyjnego w sprawie rozbieżności dotyczących tego, czy pełnomocnik strony może podpisać urzędowy formularz wniosku o przyznanie prawa pomocy w postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Naczelny Sąd Administracyjny oraz wojewódzkie sądy administracyjne zajmowały stanowisko, zgodnie z którym pełnomocnik nie może podpisać się w imieniu swojego mocodawcy pod sporządzonym formularzem o przyznaniu prawa pomocy, gdyż dane zawarte w formularzu stanowią oświadczenie wiedzy, a składając podpis pod takim formularzem strona jednocześnie oświadcza, że znana jest jej sankcja karna grożąca za podawanie nieprawdziwych danych lub zatajenie prawdy. Zagrożenie odpowiedzialnością karną, a więc odpowiedzialnością o charakterze indywidualnym, decydowało - zdaniem sądów - o konieczności osobistego podpisania przez stronę formularza o przyznanie prawa pomocy w postępowaniu sądowoadministracyjnym. W orzecznictwie sądów administracyjnych zaprezentowane zostało również stanowisko odmienne, zgodnie z którym do podpisania urzędowego formularza zawierającego wniosek o przyznanie prawa pomocy uprawniony jest również pełnomocnik strony (postanowienie NSA z dnia 20 maja 2008 r., sygn. akt I FZ 12/08). W ocenie Rzecznika na poparcie zasługuje drugie z przedstawionych wyżej stanowisk. Zgodnie z art. 233 § 6 k.k. nie wystarczy, aby dla przypisania odpowiedzialności karnej w toku prowadzonego postępowania sądowoadministracyjnego kodeks karny przewidywał sankcję za podawanie nieprawdziwych danych lub zatajenia prawdy. Istotne jest, aby przepisy ustawy, na gruncie której prowadzone było postępowanie, przewidywały możliwość złożenia oświadczenia pod rygorem odpowiedzialności karnej. Tymczasem przepisy ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi nie przewidują takiej możliwości.
Wniosek rozpoznany (uchwała z dnia 20 maja 2010 r., sygn. akt I OPS 11/09). Naczelny Sąd Administracyjny podjął następującą uchwałę: "Wniosek o przyznanie prawa pomocy składany na urzędowym formularzu, o jakim mowa w § 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie określenia wzoru i sposobu udostępniania urzędowego formularza wniosku o przyznanie prawa pomocy w postępowaniu przed sądami administracyjnymi oraz sposobu dokumentowania stanu majątkowego, dochodów lub stanu rodzinnego wnioskodawcy, może być podpisany także przez pełnomocnika strony."