Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wniosek do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie regulacji przewidującej wygasanie stosunku pracy, przy reformie administracji publicznej (sygn.akt K 26/09).

Rzecznik wniósł o stwierdzenie niezgodności art. 98 ust.9, art. 99 ust.9 oraz art. 100 ust.1 ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych z art. 24, art. 32 ust. 1 i art. 45 ust.1, w zw. z art. 2 Konstytucji.

W związku z reformą finansów publicznych uległy przekształceniom organizacyjnym Biuro i oddziały PFRON, Biuro FGŚP oraz zlikwidowano zakłady budżetowe i gospodarstwa pomocnicze. Regulując te kwestie ustawodawca odszedł od ogólnych zasad towarzyszących przejściu zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę, określonych w art. 23(1) k.p. Wprowadzenie możliwości swobodnego zwalniania pracowników, bez konieczności stosowania klauzuli generalnej zasadności wypowiadania stosunku pracy, prowadzi do naruszenia standardów ochrony pracy wynikających z art.24 Konstytucji. Regulacja przewidująca wygasanie stosunków pracy z przejętymi pracownikami, jeśli nie zostaną im zaproponowane nowe warunki zatrudnienia, bez określenia kryteriów takich działań ze strony nowego pracodawcy narusza zasadę równości wobec prawa. Dopuszczenie zaś wygasania ex lege stosunków pracy z przejętymi pracownikami w warunkach typowych dla wypowiadania umów o pracę powoduje znaczne ograniczenie możliwości badania przez sądy pracy zasadności niezaproponowania pracownikom nowych warunków pracy i płacy, co oznacza, że taka regulacja jest niezgodna z art. 45 ust. 1 Konstytucji, gwarantującym każdemu prawo do sprawiedliwego rozpatrzenia sprawy przez sąd pracy. Instytucja wygaśnięcia ex lege stosunku pracy, zastępująca zwykły tryb rozwiązania stosunku pracy w drodze wypowiedzenia, pozostaje też w sprzeczności z art. 2 Konstytucji, którego istotną część treści normatywnej stanowi zasada ochrony zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa, której z kolei elementem składowym jest ochrona praw nabytych.