Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wniosek do Sądu Najwyższego w sprawie rozbieżności w orzecznictwie, czy ławnicy sądów powszechnych orzekając w sprawach, z którymi łączy się dostęp do informacji niejawnych stanowiących tajemnicę państwową, powinni posiadać poświadczenie bezpieczeństwa z dnia 2009-11-25.

Adresat:
SĄD NAJWYŻSZY
Sygnatura:
RPO/634332/09/II/211 RZ
Data sprawy:
2009-11-25
Rodzaj sprawy:
pytanie prawne do Sądu Najwyższego (PP)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Wniosek do Sądu Najwyższego w sprawie rozbieżności w orzecznictwie, czy ławnicy sądów powszechnych orzekając w sprawach, z którymi łączy się dostęp do informacji niejawnych stanowiących tajemnicę państwową, powinni posiadać poświadczenie bezpieczeństwa.

W związku z ujawnionymi rozbieżnościami w orzecznictwie sądowym Rzecznik wniósł o rozstrzygnięcie następującego zagadnienia prawnego: czy ławnicy sądu powszechnego orzekający w sprawach, z którymi łączy się dostęp do informacji niejawnych stanowiących tajemnicę państwową powinni posiadać poświadczenie bezpieczeństwa (art. 27 ust. 1 i art. 28 ust. 1 pkt 3 ustawy o ochronie informacji niejawnych) ?

W wyroku z dnia 7.03.2008 r. (sygn. V KK 134/07) Sąd Najwyższy przyjął zatem, że obowiązek poddania się przez ławników postępowaniu sprawdzającemu uzasadnia nie tylko wzgląd na treść art. 184 § 1 k. p. k., lecz rozciąga się on również na wszelkie inne informacje niejawne objęte tajemnicą państwową. Podobnie wypowiedział się w wyrokach z dnia 25.02.2009 r. (sygn. II KK 249/08) oraz z dnia 4.10.2005 r. (sygn. II Aka 194/05). Natomiast w wyroku z dnia 5.11.2008 r. (sygn. V KK 146/08) Sąd Najwyższy przedstawił odmienne stanowisko, według którego poza sytuacją wynikającą z art. 184 § 1 i 2 k. p. k., dostęp ławników, tak jak stron oraz ich przedstawicieli procesowych do materiału dowodowego zawierającego informacje stanowiące tajemnicę państwową lub służbową w procesie karnym, nie jest reglamentowany przepisami ustawy o ochronie informacji niejawnych. Oznacza to brak obowiązku posiadania przez ławników stosownego poświadczenia bezpieczeństwa. Również przedstawiciele doktryny reprezentują niejednolite poglądy w omawianym zakresie. Zdaniem Rzecznika należy opowiedzieć się za poglądem, według którego ławnicy sądów powszechnych orzekając w sprawach, z którymi łączy się dostęp do informacji niejawnych stanowiących tajemnicę państwową, powinni posiadać poświadczenie bezpieczeństwa.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2010-02-24
Opis odpowiedzi:


Wniosek rozpoznany (uchwała z dnia 24 lutego 2010 r., sygn. akt I KZP 34/09). Sąd Najwyższy uchwalił udzielić następującej odpowiedzi: "Przepisy art. 27 ust. 1 pkt 1 i art. 28 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 22 stycznia 1999 r. o ochronie informacji niejawnych nie mają zastosowania do ławników sądów powszechnych i sądów wojskowych."