Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Zdrowia w sprawie poszanowania intymności i godności pacjentów w czasie udzielania im świadczeń zdrowotnych.

Z raportów Fundacji "Rodzić po Ludzku", doniesień prasowych oraz z innych informacji posiadanych przez Rzecznika Praw Obywatelskich wynika, że w polskiej opiece zdrowotnej dominuje paternalistyczny stosunek personelu medycznego do chorych, a prawa pacjenta postrzegane są wciąż jako dodatek do właściwej opieki. Nagminnie naruszane jest prawo do poszanowania intymności i godności pacjenta, m.in. poprzez rezygnację z uzyskania zgody pacjenta na uczestnictwo i obecność innych osób przy udzielaniu świadczenia zdrowotnego, w przypadku zbiorowego przyjmowania pacjentów, przygotowania się do badań i badania w pomieszczeniu umożliwiającym wejście osobom postronnym (przypadkowym), domniemania, że pacjent zgłaszający się do zakładu opieki zdrowotnej kształcącej personel medyczny godzi się na ograniczenie lub rezygnuje z prawa do intymności.

Rzecznik przedstawił również wątpliwości odnośnie do zgodności z art. 47 Konstytucji, wyrażającym prawo do prywatności, przepisu art. 36 ust. 4 ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Stanowi on, iż do klinik i szpitali akademii medycznych, medycznych jednostek badawczo-rozwojowych i innych jednostek uprawnionych do kształcenia studentów nauk medycznych, lekarzy oraz innego personelu medycznego w zakresie niezbędnym do celów dydaktycznych nie stosuje się art. 22 ust. 2 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, zakładającego, że uczestnictwo oraz obecność innych osób przy udzielaniu świadczenia zdrowotnego wymaga zgody pacjenta i osoby udzielającej świadczenia zdrowotnego. Rzecznik zwrócił się z prośbą o zajęcie stanowiska w powyższej sprawie oraz przekazanie informacji na temat działań resortu zdrowia podejmowanych w celu zapewnienia respektowania obowiązujących praw człowieka i obywatela.

 

Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:

Data odpowiedzi:

Opis odpowiedzi:

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia (05.07.2010 r.) poinformował, że Ministerstwo Zdrowia stoi na stanowisku priorytetowego znaczenia praw pacjenta i niezwykłej wagi społecznej kwestii poszanowania intymności i godności osobistej pacjenta. Przekonanie to leżało u podstaw podjęcia przez resort zdrowia prac legislacyjnych, które w konsekwencji zaowocowały wejściem w życie ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Mając na względzie konieczność ochrony praw pacjenta, a zarazem stwarzania warunków do prawidłowego kształcenia nowych kadr medycznych, kwestia zmian w odpowiednich
regulacjach prawnych normujących obszar będący przedmiotem wystąpienia Rzecznika Praw Obywatelskich zostanie wzięta pod uwagę w dalszym procesie prac legislacyjnych prowadzonych przez Ministerstwo Zdrowia.