Wystąpienie do Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie nadzoru nad placówkami opiekuńczo-wychowawczymi oraz umieszczania wychowanków tych placówek w ośrodkach wychowawczych i młodzieżowych ośrodkach socjoterapii z dnia 2010-02-12.
Wystąpienie do Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie nadzoru nad placówkami opiekuńczo-wychowawczymi oraz umieszczania wychowanków tych placówek w ośrodkach wychowawczych i młodzieżowych ośrodkach socjoterapii.
W związku z pełnieniem przez Rzecznika Praw Obywatelskich zadań Krajowego Mechanizmu Prewencji, pracownicy Biura Rzecznika przeprowadzają systematyczne wizytacje młodzieżowych ośrodków wychowawczych i młodzieżowych ośrodków socjoterapii. W trakcie wykonywania tych czynności dostrzeżono, iż w wymienionych wyżej ośrodkach duży odsetek stanowią wychowankowie placówek opiekuńczo - wychowawczych (domów dziecka lub placówek interwencyjnych) oraz rodzin zastępczych. W większości są to wychowankowie, którzy spędzili w placówkach opiekuńczo - wychowawczych wiele lat, a mimo tego podejmowane wobec nich oddziaływania opiekuńczo - wychowawcze, zaproponowane przez te placówki, nie przyniosły pożądanego efektu. Co więcej, w wielu przypadkach są to wychowankowie z dużymi opóźnieniami w nauce, a także zaniedbani pod względem wychowawczym i terapeutycznym. Rzecznik zwrócił się o przedstawienie przyczyn tak dużej liczby wnioskowań o umieszczenie wychowanków placówek opiekuńczo - wychowawczych w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych i młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, przedstawienie stanowiska w kwestii uchylania się przez placówki opiekuńczo - wychowawcze od obowiązku zapewnienia wychowankom, jednocześnie umieszczonym w placówkach oświatowych, właściwych warunków bytowych w zakresie wyposażenia w rzeczy podstawowego użytku oraz poinformowanie o sprawowaniu nadzoru nad skutecznością oddziaływań opiekuńczo - wychowawczych w placówkach podlegających Ministrowi Pracy i Polityki Społecznej.
Minister Pracy i Polityki Społecznej (10.03.2010 r.) poinformowała, że sprawowanie nadzoru nad realizacją zadań samorządu powiatowego w zakresie jakości działalności placówek opiekuńczo-wychowawczych należy do zadań własnych wojewody. W każdym województwie w Wydziałach Polityki Społecznej Urzędów Wojewódzkich są ustalane plany i tematy kontroli, zgodnie ze specyfiką i potrzebami regionu. Kwestie związane z zapewnieniem wychowankom placówek opiekuńczo - wychowawczych wyposażenia w odzież, środki czystości, kieszonkowe itp. oraz z uiszczaniem opłat za ich wyżywienie zostały uzgodnione między Ministrem Pracy i Polityki Społecznej a Ministrem Edukacji Narodowej. Zagadnienie to było również konsultowane z Ministerstwem Finansów i Ministerstwem Sprawiedliwości. W wyniku ustaleń przyjęto wspólne stanowisko, które jest rozsyłane do powiatowych centrów pomocy rodzinie. Postanowienie o umieszczeniu dziecka w młodzieżowym ośrodku socjoterapii lub młodzieżowym ośrodku wychowawczym nie uchyla wcześniejszego postanowienia o umieszczeniu go w placówce opiekuńczo - wychowawczej. Na placówce nadal ciążą nałożone przez sąd obowiązki w zastępstwie rodziców, takie jak zaspokojenie jego podstawowych potrzeb bytowych. Za utrzymanie dziecka umieszczonego postanowieniem sądu w placówce opiekuńczo wychowawczej płaci powiat, z którego dziecko pochodzi.