Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie trudności w uzyskaniu przez ojca przysposabiającego dziecko urlopu ojcowskiego z dnia 2010-04-06.

Adresat:
MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ
Sygnatura:
RPO/644367/10/III/8005.4 RZ
Data sprawy:
2010-04-06
Rodzaj sprawy:
wystąpienie o charakterze generalnym (WG)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Wynik sprawy:
częściowo pozytywnie ze względu na częściowe uwzgl. wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie trudności w uzyskaniu przez ojca przysposabiającego dziecko urlopu ojcowskiego.

Do Rzecznika kierują skargi rodzice wskazując na problem w uzyskaniu przez ojca przysposabiającego dziecko urlopu ojcowskiego. Zgodnie z treścią art. 182 Kodeksu pracy pracownik-ojciec wychowujący dziecko ma prawo do urlopu ojcowskiego w wymiarze 1 tygodnia, a od 2012 r. w wymiarze 2 tygodni, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 12 miesiąca życia. Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy z urlopu ojcowskiego rodzic może skorzystać tylko w ciągu pierwszego roku życia dziecka, co powoduje, że w sytuacji rodzica adopcyjnego wykorzystanie tego urlopu jest praktycznie niemożliwe. Warunkiem koniecznym do zainicjowania postępowania o przysposobienie dziecka jest uregulowanie sytuacji prawnej dziecka, zaś długotrwałość postępowań opiekuńczych o pozbawienie władzy rodzicielskiej rodziców biologicznych i procedur preadopcyjnych powodują, że orzeczenie przysposobienia następuje często po ukończeniu przez dziecko 1 roku życia. Koniecznym w opinii Rzecznika jest dostosowanie regulacji w zakresie uprawnienia do urlopu ojcowskiego do specyfiki instytucji przysposobienia, w taki sposób, aby cel i treść, jakim ma służyć przepis wprowadzający to uprawnienie był realizowany. Konstytucja traktując o rodzinie określa obowiązki państwa w tym zakresie. W szczególności art. 18 Konstytucji RP nakazuje podejmowanie przez państwo takich działań, które umacniają więzi między osobami tworzącymi rodzinę, a zwłaszcza więzi między rodzicami i dziećmi. Rzecznik zwrócił się o rozważenie zasadności podjęcia działań zmierzających do wzmocnienia uprawnień ojców adopcyjnych w zakresie korzystania z urlopów ojcowskich.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2010-05-28
Opis odpowiedzi:
Minister Pracy i Polityki Społecznej (12.05.2010 r.) poinformowała, że po przeprowadzeniu analizy różnych wariantów ewentualnych zmian w przepisach Kodeksu pracy, zmierzających do zapewnienia pracownikom - ojcom adopcyjnym dziecka możliwości skorzystania z urlopu ojcowskiego także po ukończeniu przez dziecko pierwszego roku życia, rozważa wystąpienie z odpowiednią inicjatywą ustawodawczą w tym zakresie. Zasadne byłoby przyznanie prawa do urlopu ojcowskiego pracownikowi - ojcu adopcyjnemu dziecka w okresie 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia o adopcji, nie dłużej jednak, niż do ukończenia przez dziecko 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego - nie dłużej niż do ukończenia przez nie 10 roku życia.