Wniosek do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie wyrażania przez osoby małoletnie zgody na leczenie z dnia 2010-07-28.
Wniosek do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie wyrażania przez osoby małoletnie zgody na leczenie.
W toku analizy przepisów prawa dotyczących autonomii pacjentów w zakresie leczenia ujawniły się istotne wątpliwości dotyczące wyrażania przez osoby małoletnie zgody na leczenie. W przypadku leczenia pacjenta małoletniego, który ukończył 16 lat, wymagane jest uzyskanie zgody podwójnej, tj. zgody małoletniego pacjenta oraz zgody jego przedstawiciela ustawowego. Natomiast zdanie małoletniego, który nie ukończył jeszcze 16 lat nie ma żadnego znaczenia prawnego, chociaż zgodnie z obowiązującym prawem (art. 15 k.c.) osoby, które ukończyły lat 13 mają już ograniczoną zdolność do czynności prawnych. Zakwestionowane przez Rzecznika niektóre przepisy ustawy o ochronie zdrowia psychicznego, ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz przepisy ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta posługują się sztywnym kryterium wieku dla określania prawa osób małoletnich do decydowania lub współdecydowania o przeprowadzeniu badania lub udzielenia innych świadczeń zdrowotnych. Decydowanie przez pacjenta o sobie samym jest przejawem realizacji wolności osobistej i nietykalności osobistej. Zdaniem Rzecznika ustawodawca posłużył się niewłaściwym kryterium wprowadzając ograniczenia w korzystaniu przez osoby małoletnie z tej konstytucyjnej wolności (art. 41 ust. 1 Konstytucji RP). Natomiast art. 47 Konstytucji RP gwarantuje każdemu prawo do ochrony życia prywatnego, rodzinnego, czci i dobrego imienia oraz do decydowania o swoim życiu osobistym. Ustawodawca, określając granicę autonomii woli małoletniego pacjenta, powinien przede wszystkim odwołać się do stopnia jego dojrzałości oraz zdolności do kształtowania własnych poglądów.