Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie pozostawania w obrocie prawnym wyroków skazujących za czyny z art. 585 Kodeksu spółek handlowych z dnia 2011-07-04.

Adresat:
MINISTER, MINISTERSTWO SPRAWIEDLIWOŚCI
Sygnatura:
RPO/638789/10/II/203.1.8 RZ
Data sprawy:
2011-07-04
Rodzaj sprawy:
wniosek o podjęcie inicjatywy prawodawczej (WGI)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
częściowo pozytywnie ze względu na częściowe uwzgl. wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie pozostawania w obrocie prawnym wyroków skazujących za czyny z art. 585 Kodeksu spółek handlowych.

Na mocy ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o zmianie ustawy Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw został uchylony art. 585 Kodeksu spółek handlowych, a także znowelizowany został art. 296 Kodeksu karnego. Omawiane zmiany wejdą w życie z dniem 13 lipca 2011 r. Asumptem do wskazanych zmian był brak określoności czynu zabronionego z art. 585 k.s.h., co mogło rodzić wątpliwości natury konstytucyjnej. Wcześniejsze propozycje zmian art. 585 k.s.h., mające dookreślić znamiona czynu stypizowanego w tym przepisie, wprowadzały karalność narażenia na bezpośrednie niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody majątkowej spółce handlowej. Byłby to więc typ narażenia na niebezpieczeństwo, którego odpowiednikiem jest czyn z art. 296 § 1 k.k. Wobec powyższego Komisja Kodyfikacyjna Prawa Karnego w opinii o "Projekcie nowelizacji art. 585 k.s.h i innych przepisów kryminalizujących działanie na szkodę określonych podmiotów" wskazała, iż należałoby zastanowić się nad alternatywnym rozwiązaniem tj. skreśleniem art. 585 k.s.h. i wprowadzeniem do art. 296 k.k. odpowiednich zmian. Mając na względzie powołane wyżej zmiany legislacyjne wydaje się, iż do wyroków skazujących za czyny z art. 585 k.s.h. będzie mieć zastosowanie instytucja zatarcia skazania z mocy prawa określona w art. 4 § 4 k.k. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o zajęcie stanowiska w przedstawionej kwestii.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2011-12-22
Opis odpowiedzi:

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości (22.12.2011 r.) wyjaśnił, że ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o zmianie ustawy Kodeks karny i innych ustaw dokonała depenalizacji jedynie w zakresie usiłowania działania na szkodę spółki, o ile nie wiązało się z nim ryzyko wyrządzenia znacznej szkody majątkowej objęte zamiarem sprawcy, oraz w zakresie działania na szkodę spółki, o ile nie stanowiło usiłowania sprowadzenia bezpośredniego niebezpieczeństwa wystąpienia znacznej szkody lub nie mogłoby zostać zakwalifikowane jako jej sprowadzenie. Tylko w takim zakresie można uznać, że zatarcie skazania nastąpiło z datą wejścia w życie ustawy nowelizującej, a więc w dniu 13 lipca 2011 r. Zatarcie skazania stwierdzane będzie w takich przypadkach przez Krajowy Rejestr Karny. W pozostałym zakresie natomiast nie występują warunki do automatycznego zatarcia skazania i wówczas to sąd będzie musiał podjąć każdorazowo decyzję, czy zostały spełnione warunki określone w art. 4 § 4 k.k. Zgodnie z opinią Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego w wypadku oceny sądu, ze zachodzą warunki określone w art. 4 § 4 k.k., orzeczenie sądu będzie miało charakter deklaratoryjny, czyli stwierdzający, że zatarcie skazania nastąpiło z mocy prawa.