Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie przypadków długotrwałego pobytu nieletnich w policyjnych izbach dziecka z dnia 2011-06-01.

Adresat:
MINISTERSTWO SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI
Sygnatura:
RPO/672816/11/VII/720.8.1 RZ
Data sprawy:
2011-06-01
Rodzaj sprawy:
wystąpienie o charakterze generalnym (WG)
Nazwa zepołu:
Zespół "Krajowy Mechanizm Prewencji"
Wynik sprawy:
nieuwzględnienie wystąpienia Rzecznika
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie przypadków długotrwałego pobytu nieletnich w policyjnych izbach dziecka.

W trakcie wizytacji prowadzonych m.in. w placówkach dla nieletnich przez pracowników Biura RPO, w ramach zadań Krajowego Mechanizmu Prewencji, dostrzeżono problem długotrwałych pobytów nieletnich zatrzymanych w policyjnych izbach dziecka. Standardy zawarte w międzynarodowych instrumentach prawa przewidują, że pobyt dziecka w takim miejscu powinien być jak najkrótszy oraz odbywać na zasadach i w trybie ustalonym przez ustawę. Z uzyskanych wyjaśnień wynika, że główną przyczyną przedłużonych pobytów zatrzymanych nieletnich jest oczekiwanie na miejsce w schroniskach dla nieletnich. Taki stan rzeczy wynika przede wszystkim z braku przepisu prawnego określającego czas pobytu nieletniego w izbie po ogłoszeniu przez sąd orzeczenia o umieszczeniu nieletniego w schronisku dla nieletnich. Krajowy Mechanizm Prewencji każdorazowo podkreśla, że policyjne izby dziecka nie są placówkami dostosowanymi do dłuższych pobytów nieletnich, chociażby ze względu na to, że nieletni nie realizują w nich obowiązku szkolnego. W związku z tym należy podejmować wszelkie możliwe działania, aby pobyt nieletnich w tego typu placówce był możliwie najkrótszy. Podobne zalecenia zawarł Europejski Komitet ds. Zapobiegania Torturom i Nieludzkiemu oraz Poniżającemu Traktowaniu lub Karaniu (CPT), w sprawozdaniu dla polskiego rządu z wizyty w Polsce w 2004 r. CPT zalecił wówczas, aby władze polskie zrobiły wszystko w celu zapewnienia przestrzegania w praktyce przepisów prawnych podczas pobytu dzieci w policyjnych izbach dziecka. Tymczasem, zalecenia te w dalszym ciągu nie są realizowane. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o zajęcie stanowiska w przedstawionej kwestii.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2011-07-11
Opis odpowiedzi:

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji (07.07.2011 r.) wyjaśnił, że w orzeczeniach sądowych kończących postępowanie w sprawie nieletniego sprawcy czynu karalnego, sąd zazwyczaj stwierdza, że do czasu znalezienia miejsca w orzeczonej placówce nieletni będzie przebywać w policyjnej izbie dziecka. Wydaje się, że przyczyną takiego stanu rzeczy jest niewystarczająca liczba miejsc we wskazanych placówkach, nieadekwatna do liczby wydawanych przez sąd postanowień. W ocenie MSWiA nie można mówić o nieuzasadnionym przetrzymywaniu dziecka w policyjnej izbie dziecka w sytuacji, w której sąd w ciągu 72 godzin od momentu zatrzymania nieletniego wydał postanowienie o jego umieszczeniu w schronisku dla nieletnich, jednak z powodu braku wolnych miejsc w schronisku nieletni musi oczekiwać w policyjnej izbie dziecka. Nadrzędnym celem Policji w tego typu sytuacjach jest bowiem dobro nieletniego i zapewnienie mu należytej opieki, a co się z tym wiąże, niezwłoczne wykonanie postanowienia sądu i przekonwojowanie nieletniego do schroniska.