Wystąpienie do Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w sprawie praktyki odmawiania merytorycznego rozpatrzenia wniosku w sprawie przyznania świadczenia w drodze wyjątku, w sytuacji gdy wnioskodawca posiada prawo do innego świadczenia przyznanego w trybie zwykłym z dnia 2011-09-05.
Wystąpienie do Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w sprawie praktyki odmawiania merytorycznego rozpatrzenia wniosku w sprawie przyznania świadczenia w drodze wyjątku, w sytuacji gdy wnioskodawca posiada prawo do innego świadczenia przyznanego w trybie zwykłym.
W związku z napływającymi do Rzecznika Praw Obywatelskich skargami, w których podnoszony jest problem braku możliwości nabycia prawa do renty lub emerytury w drodze wyjątku na podstawie art. 83 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, wątpliwości Rzecznika wzbudziła praktyka polegająca na odmowie merytorycznego rozpatrzenia wniosku w tej sprawie, w razie posiadania przez wnioskodawcę prawa do innego świadczenia przyznanego w trybie zwykłym. Z dokumentów załączonych do indywidualnych skarg wynika, iż w przypadku stwierdzenia, iż osoba ubiegająca się o świadczenie w drodze wyjątku uprawniona jest do innego świadczenia przyznanego w trybie zwykłym (np. emerytury, renty, czy świadczenia przedemerytalnego), organ stwierdza bezprzedmiotowość postępowania na podstawie art. 105 § 1 ustawy z 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego. Obowiązujące przepisy nie przewidują możliwości pobierania świadczenia przyznanego na zasadach ogólnych w zbiegu ze świadczeniem przyznanym w drodze wyjątku, czy też wyboru pomiędzy tymi świadczeniami. Rzecznik Praw Obywatelskich uważa, że w opisanych powyżej sprawach powinny być wydawane decyzje załatwiające sprawę co do istoty, wykazujące bezzasadność żądania strony, nie zaś decyzje o umorzeniu postępowania z uwagi na jego bezprzedmiotowość. Wobec powyższego Rzecznik zwraca się z prośbą o zajęcie stanowiska w kwestii zmiany dotychczasowej praktyki we wskazanym zakresie.