Wystąpienie do Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych w sprawie pozyskiwania i przetwarzania przez władze samorządowe danych ujawniających poglądy polityczne, w związku z przeprowadzeniem konsultacji z mieszkańcami gminy z dnia 2011-12-19.
Wystąpienie do Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych w sprawie pozyskiwania i przetwarzania przez władze samorządowe danych ujawniających poglądy polityczne, w związku z przeprowadzeniem konsultacji z mieszkańcami gminy.
W jednej z gmin przeprowadzono konsultacje z mieszkańcami o nadaniu miejscowości statusu miasta. Uczestnicy konsultacji mieli obowiązek wpisać na karcie konsultacyjnej imię i nazwisko oraz złożyć podpis. Rzecznik Praw Obywatelskich podkreśla w wystąpieniu, iż na mocy art. 51 Konstytucji RP, nikt nie może być obowiązany inaczej niż na podstawie ustawy do ujawniania informacji dotyczących jego osoby. Władze publiczne nie mogą pozyskiwać, gromadzić i udostępniać innych informacji o obywatelach niż niezbędne w demokratycznym państwie prawnym. Natomiast zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych, zabrania się przetwarzania danych ujawniających m.in. poglądy polityczne. W ocenie Rzecznika określenie "poglądy polityczne" odnosi się także do polityki lokalnej prowadzonej na poziomie gminy. Celem władz samorządowych w omawianym przypadku jest doprowadzenie do zmiany statusu gminy z wiejskiej na miejską w trybie ustanowionym przez ustawę z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. W związku z tym działania przez nie podjęte stanowią wyraz polityki lokalnej, są ukierunkowane na osiągnięcie określonego celu politycznego. W konsekwencji poglądy mieszkańców w tym zakresie wyrażają ich punkt widzenia co do kierunków prowadzonej przez władze samorządowe polityki lokalnej. Istotą konsultacji jest uzyskanie obrazu poglądów mieszkańców jako grupy tworzącej społeczność lokalną, a nie stanowisk konkretnie zindywidualizowanych jednostek. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o poinformowanie o podjętych działaniach i stanowisku zajętym w opisanej sprawie.
Zastępca Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych (07.02.2012 r.) wyjaśnił, że ustawa o ochronie danych osobowych wymaga, aby dane osobowe były adekwatne w stosunku do celów, dla jakich są przetwarzane (art. 26 ust. 1 pkt 3). Zasada ta będzie zachowana, jeżeli administrator zażąda danych tylko w takim zakresie, w jakim jest to niezbędne do wypełnienia celu, w jakim dane są przez niego przetwarzane. Swym rodzajem i treścią dane nie powinny również wykraczać poza potrzeby wynikające z celu ich zbierania. Analiza wzoru karty konsultacyjnej, a także protokołu zbiorczych wyników przeprowadzonych konsultacji z mieszkańcami gminy S. nie wskazuje, aby zasada adekwatności została naruszona. Ponadto udział w konsultacjach nie był obowiązkowy, czego dowodem jest uwzględnienie w karcie do głosowania możliwości wstrzymania się od głosu, jak i kategorii "kart niewypełnionych, nieważnych" w Protokole zbiorczych wyników. Zakres przetwarzanych danych osobowych w związku z okolicznościami przetwarzania, nie wskazuje jakoby dane te miałyby być przetwarzane na zasadach dotyczących danych szczególnie chronionych, których katalog określony jest w art. 27 ust 1 ustawy o ochronie danych osobowych. Podkreślić przy tym należy, iż nie każda aktywność społeczności lokalnej nosi cechy ujawniania poglądów politycznych osób ją przejawiających. W opisanym przypadku nie dochodziło do ujawniania poglądów politycznych, a jedynie poglądów o właściwym - zdaniem mieszkańców - umiejscowieniu gminy w aspekcie statusu gminy miejskiej lub wiejskiej.