Wystąpienie do Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w sprawie problemów związanych z rozliczeniem wkładów mieszkaniowych z dnia 2011-12-27.
Wystąpienie do Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w sprawie problemów związanych z rozliczeniem wkładów mieszkaniowych.
Do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich wpływają skargi dotyczące problemów związanych z rozliczeniem wkładów mieszkaniowych, zwracanych obecnie z powodu wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu. W obowiązującym prawie brak jest przepisów, które pozwalałyby na jednoznaczne określenie zasad, według których należy zwracać osobom uprawnionym wartość wkładu mieszkaniowego po wygaśnięciu spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu. Brak także przepisów, które pozwalałyby określić wysokość wkładu mieszkaniowego należnego od osoby, która uzyskuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu, do którego wygasło lokatorskie prawo służące innej osobie. Zgodnie z art. 8 pkt 3 ustawy z dnia 15 grudnia 2001 r. o spółdzielniach mieszkaniowych sprawy nieuregulowane w ustawie, w tym w szczególności kwestie dotyczące wnoszenia, ustalenia i waloryzacji wkładu mieszkaniowego i budowlanego określają postanowienia statutu. W ocenie Rzecznika, pozostawienie kwestii określenia wartości wkładów mieszkaniowych w przypadkach, w których spółdzielnia nie zbywa własności lokalu w drodze przetargu, tylko ustanawia spółdzielcze lokatorskie prawo do takiego lokalu na rzecz osoby uprawnionej (przyznaje prawo pozostałemu przy życiu małżonkowi), do uregulowania wyłącznie w statucie spółdzielni, jest niedopuszczalne w demokratycznym państwie prawnym z punktu widzenia konstytucyjnych gwarancji ochrony praw majątkowych. Dlatego niezbędna jest nowelizacja ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych poprzez wprowadzenie do ustawy regulacji prawnych określających ogólne zasady ustalania wartości wkładów mieszkaniowych. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o przedstawienie stanowiska w tej sprawie.
Minister Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej (25.01.2012 r.) podzielił pogląd o zasadności wprowadzenia do ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych regulacji prawnych określających ogólne zasady ustalania wartości wkładów mieszkaniowych w sytuacjach, w których nie jest dopuszczalne zbycie własności lokalu w drodze przetargu. Jednocześnie poinformował, że kwestie podniesione w wystąpieniu Rzecznika będą przedmiotem rozważań w razie ewentualnego podjęcia prac nad kolejną, szerszą nowelizacją ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Propozycje zasad rozliczeń finansowych w wypadku wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu zawarte były w poselskim projekcie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (druk nr 3494), jednak Sejm VI kadencji nie uchwalił zmian do ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Również proponowane zmiany ustawy z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze, zawierające przepisy organizacyjno-ustrojowe wspólne dla wszystkich typów spółdzielni, zawarte w ww. projekcie, zostały odrzucone przez Sejm VI kadencji w dniu 30 sierpnia 2011 r.