Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Komendanta Głównego Policji w sprawie tworzenia statystyk wykrywalności przestępstw i czynów karalnych popełnianych przez nieletnich z dnia 2012-01-11.

Adresat:
KOMENDA GŁÓWNA POLICJI
Sygnatura:
RPO/664999/11/VII/720.8.1 RZ
Data sprawy:
2012-01-11
Rodzaj sprawy:
wystąpienie o charakterze generalnym (WG)
Nazwa zepołu:
Zespół "Krajowy Mechanizm Prewencji"
Wynik sprawy:
nieuwzględnienie wystąpienia Rzecznika
Opis sprawy:

Wystąpienie do Komendanta Głównego Policji w sprawie tworzenia statystyk wykrywalności przestępstw i czynów karalnych popełnianych przez nieletnich.

W wystąpieniu Rzecznik Praw Obywatelskich ponownie odnosi się do zagadnienia dotyczącego tworzenia statystyk wykrywalności przestępstw i czynów karalnych popełnianych przez nieletnich. W przypadku przestępczości osób dorosłych przestępstwo kwalifikowane jest jako wykryte w momencie, gdy postępowanie przygotowawcze zakończone jest sporządzeniem aktu oskarżenia. Natomiast w sytuacji gdy sprawcą czynu zabronionego jest nieletni, zgodnie z procedurą gromadzenia statystyk zawartą w zarządzeniu nr 350 Komendanta Głównego Policji z dnia 1 lipca 2003 r. w sprawie zbierania, gromadzenia, przetwarzania i opracowywania danych statystycznych o przestępczości oraz zamachach samobójczych i wypadkach tonięcia, czyn zabroniony uznaje się za wykryty w momencie złożenia do sędziego rodzinnego wniosku o wszczęcie postępowania o czyn karalny. W przepisach wewnętrznych Policji nie ma definicji ściśle określającej przestępstwo/czyn karalny wykryty. W praktyce wprowadzenie do systemu statystycznego "Temida" (formularz Stp-3) informacji dotyczących przekazania sprawy czynu karalnego nieletniego do sędziego rodzinnego jest równoznaczne z oznaczeniem tej sprawy w ww. systemie jako wykrytej. W sytuacji gdy sędzia umorzy postępowanie, w systemie statystycznym sprawa ta w dalszym ciągu traktowana jest jako wykryta, choć de facto sprawca nie został ustalony. Taki sposób gromadzenia statystyk, a związku z tym obliczania wykrywalności czynów karalnych popełnianych przez nieletnich może rodzić ryzyko nadużyć w celu zwiększania statystyk. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o podjęcie działań zmierzających do odpowiedniej zmiany przepisów wewnętrznych określających zasady i procedury zbierania, gromadzenia, przetwarzania i opracowywania danych statystycznych dotyczących wykrywalności przestępczości i czynów karalnych nieletnich.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2012-08-09
Opis odpowiedzi:

Dyrektor Biura Kryminalnego w Komendzie Głównej Policji (09.08.2012 r.) poinformował, że na podstawie art. 18 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej, corocznie wydawane jest rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie programu badań statystycznych statystyki publicznej na dany rok. Rozporządzenie to ustala "Program badań statystycznych statystyki publicznej na dany rok". Zakresem podmiotowym programu badań objęte są również sądy rodzinne (rejonowe) w zakresie postępowań wobec nieletnich. W ocenie Biura Kryminalnego KGP zasadnym jest zbieranie, gromadzenie i przekazywanie danych statystycznych o sprawcach czynów karalnych w dotychczasowej formie, do chwili rozpoczęcia pełnej realizacji obowiązku ustawowego (przekazywania danych statystycznych) przez sądy rodzinne w całym kraju. Dzięki temu Policja posiada istotną wiedzę na temat ww. sprawców i popełnianych przez nich czynów karalnych. W odpowiedzi stwierdzono jednocześnie, że zaniechanie przez Policję procesu gromadzenia i przetwarzania danych w przedmiotowym zakresie może w konsekwencji doprowadzić do braku znaczącej części informacji na temat "przestępczości" nieletnich w skali całego kraju, co z kolei może być przyczyną wielu innych negatywnych skutków.