Wystąpienie do Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie przyjętych rozwiązań w zakresie zmian dotychczasowego systemu organizowania i zasad działania ośrodków adopcyjno-opiekuńczych z dnia 2012-01-25.
Wystąpienie do Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie przyjętych rozwiązań w zakresie zmian dotychczasowego systemu organizowania i zasad działania ośrodków adopcyjno-opiekuńczych.
Do Rzecznika napływają skargi związane z ustawą z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, które dotyczą zwłaszcza zmian systemu organizowania i zasad działania ośrodków adopcyjno-opiekuńczych. Zgodnie z art. 244 tej ustawy publiczne ośrodki adopcyjno-opiekuńcze z dniem 1 stycznia 2012 r. zostały zlikwidowane. Rozwiązania prawne dotyczące przeniesienia ośrodków adopcyjno-opiekuńczych z powiatów na szczebel województwa oraz różne potraktowanie ośrodków adopcyjno-opiekuńczych w uprawnieniu do prowadzenia po dniu 1 stycznia 2012 r. ośrodków ze względu na ich status (publiczne i niepubliczne) oraz ze względu na liczbę przeprowadzonych procedur adopcyjnych, przyczyniły się do wzrostu niepokojów zarówno osób zamierzających przysposobić dziecko jak i osób, które są w trakcie realizacji procedury przysposobienia. Zainteresowani wyrażają obawę, iż likwidacja ośrodków adopcyjno-opiekuńczych w sposób drastyczny ograniczy dostęp do ośrodków (duża odległość, koszty dojazdu), a w konsekwencji procedury przysposobienia dziecka. Często padają również zarzuty, iż zmniejszenie liczby ośrodków znacząco wydłuży czas trwania procedur adopcyjnych. Obowiązujące rozwiązania mogą obniżyć poziom gwarancji państwa zapewnienia dzieciom pozbawionym stale swego środowiska rodzinnego prawa do wychowania w rodzinie adopcyjnej. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o przedstawienie stanowiska w sprawie.
Minister Pracy i Polityki Społecznej (23.02.2012 r.) nie podzielił wątpliwości wyrażonych w wystąpieniu Rzecznika i wyjaśnił, że celem wprowadzanych zmian w organizacji postępowań adopcyjnych jest poprawa jakości tych usług, czego odzwierciedleniem powinno być skrócenie czasu oczekiwania przez dzieci na adopcję, a także bieżąca kontrola przebiegu tych procesów. Wymóg szkolenia kandydatów przyczyni się do ograniczenia tzw. "szarej strefy" adopcyjnej, bowiem każdy kandydat będzie musiał przedstawić sądowi zaświadczenie o ukończeniu odpowiedniego szkolenia. Centralne finansowanie pozwoli rządowi kontrolować prawidłowość jego realizacji. Wprowadzane zmiany są korzystne z punktu widzenia dziecka, nie oznaczają jednak wprost, że kandydaci do adopcji dziecka będą oczekiwać na nią krócej. Problemem bowiem w Polsce nie jest zbyt skomplikowany system przygotowania kandydatów, ale brak dzieci z uregulowaną sytuacją prawną. Zatem obawy kandydatów na rodziców adopcyjnych co do wydłużenia czasu oczekiwania na dziecko, zdają się być niezależne od zmian w systemie organizacji adopcji. Proces tworzenia struktury ośrodków adopcyjnych w dalszym ciągu trwa. Pierwsze pełne statystyki dostępne będą prawdopodobnie w drugim półroczu. Gdyby z zebranych danych wynikać miało jakiekolwiek zagrożenie ciągłości procedur adopcyjnych, wówczas można rozważyć podjęcie w tej sprawie stosownych działań.