Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie obowiązku zapewnienia osadzonym odpowiednich środków higieny osobistej.

W myśl art. 116 § 1 pkt 2 kodeksu karnego wykonawczego skazany ma obowiązek przestrzegania higieny osobistej i czystości pomieszczeń, w których przebywa. Natomiast przepis art. 102 pkt 1 k.k.w. stanowi m.in., iż skazany ma prawo do odpowiednich warunków higieny. Administracja jednostek penitencjarnych zgodnie z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 17 października 2003 r. w sprawie warunków bytowych osób osadzonych w zakładach karnych i aresztach śledczych wydaje osadzonym odzież, bieliznę, obuwie, pościel, środki higieny, konserwacji oraz sprzęt stołowy, a normy należności tych przedmiotów określa załącznik nr 1 do rozporządzenia (§ 1 ust. 2 rozporządzenia). Treść skarg oraz ustalenia z wizytacji jednostek penitencjarnych wskazują w opinii Rzecznika na potrzebę nowelizacji ww. rozporządzenia poprzez dodanie w załączniku Nr 1 Zestaw l/H do listy środków higienicznych wydawanych osadzonym szamponu do włosów, który nie jest obecnie ujęty wśród artykułów higieny osobistej oraz zmianę ilości środków higienicznych wydawanych na podstawie załącznika Nr 1 do rozporządzenia. Środki te (zwłaszcza maszynki do golenia, papier toaletowy) są wydawane osadzonym zbyt rzadko - tylko raz w miesiącu. Rozporządzenie powinno również regulować kwestię wydawania osadzonym środka do czyszczenia naczyń. Obowiązek zapewnienia osadzonym odpowiednich środków higieny osobistej wynika również z generalnej zasady wykonywania kary pozbawienia wolności w sposób humanitarny, z poszanowaniem godności ludzkiej skazanego oraz zakazujący nieludzkiego albo poniżającego traktowania (art. 4 § 1 k.k.w.). Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o odniesienie się do przedstawionej w wystąpieniu propozycji nowelizacji rozporządzenia w sprawie warunków bytowych osób osadzonych w zakładach karnych i aresztach śledczych.