Wystąpienie do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w sprawie działalności podmiotów zawierających umowy tzw. hipoteki odwróconej, mogących naruszać zbiorowe interesy konsumentów z dnia 2012-02-08.
Wystąpienie do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w sprawie działalności podmiotów zawierających umowy tzw. hipoteki odwróconej, mogących naruszać zbiorowe interesy konsumentów.
Rzecznik Praw Obywatelskich otrzymuje w nadsyłanych sprawach indywidualnych niepokojące sygnały dotyczące działalności polegającej na zawieraniu umów tzw. hipoteki odwróconej, pod którym to pojęciem w rzeczywistości oferowane są zarówno umowy dożywocia, jak i renty odpłatnej. Na przykładzie działalności dwóch podmiotów gospodarczych, Rzecznik sygnalizuje swe wątpliwości dotyczące sposobu prezentacji oferty, który może wprowadzać w błąd i naruszać zbiorowe interesy konsumentów. Prezentowana oferta nie zawierała informacji określających obowiązki stron umowy, zwłaszcza w zakresie dodatkowych obciążeń konsumentów. Przekaz zawarty w ulotkach reklamowych jednej z firm sugeruje natomiast istnienie uprawnienia o charakterze publicznoprawnym do renty hipotecznej lub dodatkowej emerytury, których nabycie jest możliwe poprzez zawarcie umowy hipoteki odwróconej. Konieczna jest także weryfikacja, czy niektóre postanowienia oferowanych umów renty odpłatnej, kierowane do osób, którym przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, nie naruszają praw konsumentów. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o zbadanie w ramach posiadanych kompetencji praktyk opisanych w wystąpieniu, a w szczególności o stwierdzenie, czy działalność wskazanych podmiotów nie narusza zbiorowych interesów konsumentów oraz czy podmioty te posługują się klauzulami niedozwolonymi.
Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (01.03.2012 r.) wyjaśniła, że wobec jednego z podmiotów wymienionych w wystąpieniu Rzecznika, Prezes UOKiK prowadzi postępowanie w sprawie naruszenia zbiorowych interesów konsumentów. Zakres prowadzonego postępowania obejmuje jedynie reklamę w formie plakatu i nie dotyczy innych działań marketingowych przedsiębiorcy. Ponadto UOKiK wniósł przeciwko temu podmiotowi powództwo do Sądu Okręgowego w Warszawie - Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o uznanie postanowienia wzorca umowy za niedozwolone. W odniesieniu do postanowień wzorca umowy o rentę odpłatną analogicznych do postanowień wzorca umowy o dożywocie (w tym również postanowienia dotyczącego zrzeczenia się prawa do dożywotniego korzystania z lokalu), Prezes UOKiK wyjaśniła, iż w jej ocenie, prawomocny wyrok sądu uznający zakwestionowane klauzule za niedozwolone doprowadzi do wyeliminowania z obrotu analogicznych postanowień umowy o rentę odpłatną - w przypadku nieusunięcia takich postanowień z oferowanych konsumentom wzorców umownych, będzie bowiem możliwe zarzucenie przedsiębiorcy praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów polegających na stosowaniu postanowień wzorców umów wpisanych do prowadzonego przez Prezesa UOKiK rejestru postanowień wzorców umowy uznanych za niedozwolone. Prezes UOKiK podzieliła negatywną ocenę praktyk drugiego z przedsiębiorców opisanego w wystąpieniu Rzecznika i zapewniła, że w ramach postępowania wyjaśniającego zostanie zbadane, czy opisane praktyki mogą zostać uznane za praktyki naruszające zbiorowe interesy konsumentów.