Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie przewlekłości postępowań karnych spowodowanej długotrwałym oczekiwaniem na opinie biegłych z dnia 2012-02-13.

Adresat:
MINISTERSTWO SPRAWIEDLIWOŚCI
Sygnatura:
RPO/516676/05/II/207 RZ
Data sprawy:
2012-02-13
Rodzaj sprawy:
wystąpienie o charakterze generalnym (WG)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie przewlekłości postępowań karnych spowodowanej długotrwałym oczekiwaniem na opinie biegłych.

W stałym zainteresowaniu Rzecznika pozostaje problem przewlekłości postępowania karnego, która w wielu przypadkach spowodowana jest długotrwałością oczekiwania na sporządzenie opinii przez biegłych. W dotychczasowych wystąpieniach do Ministra Sprawiedliwości Rzecznik wskazywał m.in., iż przewlekłość postępowania spowodowana długotrwałością oczekiwania na opinie biegłych stanowi naruszenie prawa obywatela do rozstrzygnięcia jego sprawy w rozsądnym terminie. Usprawnieniu współpracy sądu i prokuratury z biegłymi miała służyć ustawa o biegłych, której projekt opracowywany był w Ministerstwie Sprawiedliwości. Ustawa ta nie została dotychczas uchwalona, a nawet jej projekt nie został wniesiony przez Rząd pod obrady Parlamentu. Z informacji udzielonych przez Ministerstwo Sprawiedliwości wynikało, iż prowadzenie prac legislacyjnych nad projektem ustawy o biegłych sądowym było wysoce utrudnione ze względu na sytuację Skarbu Państwa. Rzecznik Praw Obywatelskich został jednocześnie powiadomiony o innych działaniach podejmowanych przez resort sprawiedliwości, mających na celu usprawnienie pracy biegłych. Ze skarg wpływających do Rzecznika wynika jednak, iż w dalszym ciągu długotrwałe oczekiwanie na opinię biegłych stanowi częstą przyczynę przewlekłości postępowania. W związku z powyższym Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o poinformowanie, czy i ewentualnie jakie działania mające na celu skrócenie czasu oczekiwania na opinie biegłych są obecnie podejmowane w Ministerstwie Sprawiedliwości.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2012-03-13
Opis odpowiedzi:

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości (13.03.2012 r.) poinformował, że w ramach sprawowanego przez Ministra Sprawiedliwości nadzoru nad działalnością administracyjną sądów stale są podejmowane działania mające na celu skrócenie czasu oczekiwania na wydanie opinii przez biegłego. Terminowość pracy biegłych była m.in. przedmiotem badania przez sędziów wizytatorów w ramach przeprowadzanych lustracji oraz wizytacji. Ponadto sędziowie delegowani do wykonywania czynności administracyjnych w Ministerstwie Sprawiedliwości przeprowadzali doraźne lustracje postępowań w sprawach, w których postępowanie jest długotrwałe oraz działalności nadzorczej prezesów sądów. W ramach tych czynności, przedmiotem badania sędziów wizytatorów były m.in. sprawy, w których dopuszczono dowód z opinii biegłych. W ramach zarządzeń polustracyjnych wskazywano prezesom sądów oraz przewodniczącym wydziałów na konieczność wzmożenia nadzoru nad terminowością pracy biegłych sądowych, zaś sędziom na celowość konsekwentnego stosowania przewidzianych prawem środków dyscyplinujących w związku z opóźnieniem w złożeniu opinii. W przypadku ujawnienia okoliczności wskazujących, że z uwagi na nieterminowość pracy biegłych sądowych, postępowania w sprawach indywidualnych toczyły się niesprawnie, wyodrębnione w Ministerstwie Sprawiedliwości służby nadzoru żądały usunięcia uchybień oraz sprawowały bieżącą kontrolę toku tych postępowań. Terminowość sporządzania opinii przez biegłych jest przedmiotem określonych przez Ministra Sprawiedliwości kierunków nadzoru nad działalnością sądów powszechnych również w 2012 r. Jednocześnie w odpowiedzi poinformowano, iż w Ministerstwie Sprawiedliwości trwają prace nad przygotowaniem projektu ustawy o biegłych sądowych, których celem jest m.in. skrócenie czasu oczekiwania na opinię biegłego.