Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w sprawie ograniczeń w stosowaniu dopłat do oprocentowania preferencyjnych kredytów przyznanych na cele mieszkaniowe z dnia 2012-02-20.

Adresat:
MINISTERSTWO TRANSPORTU BUDOWNICTWA I GOSPODARKI MORSKIEJ
Sygnatura:
RPO/686550/11/IV/516.1 RZ
Data sprawy:
2012-02-20
Rodzaj sprawy:
wniosek o podjęcie inicjatywy prawodawczej (WGI)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Cywilnego
Wynik sprawy:
nieuwzględnienie wystąpienia Rzecznika
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w sprawie ograniczeń w stosowaniu dopłat do oprocentowania preferencyjnych kredytów przyznanych na cele mieszkaniowe.

Ustawą z dnia 15 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o finansowym wsparciu rodzin w nabywaniu własnego mieszkania oraz niektórych innych ustaw, z dniem 31 sierpnia 2011 r. wprowadzono zmiany do art. 9 ust. 3 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o finansowym wsparciu rodzin i innych osób w nabywaniu własnego mieszkania i określono dodatkowe przypadki, po zaistnieniu których zaprzestaje się stosowania przewidzianych tą ustawą dopłat do oprocentowania preferencyjnych kredytów przyznanych na cele mieszkaniowe. Przyjęte rozwiązania miały przeciwdziałać ewentualnym nadużyciom. Zdecydowano, że bank kredytujący będzie zobowiązany do zaprzestania stosowania dopłat w przypadku gdy kredytobiorca uzyska w okresie korzystania z dopłat prawo własności innego lokalu lub zmieni sposób użytkowania lokalu na cele inne niż zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych. Zastrzeżenia Rzecznika budzi stosowanie tych ograniczeń wobec osób, które zawarły umowy kredytowe przed dniem wejścia w życie nowelizacji i brak w tym zakresie jasnych uregulowań w przepisach przejściowych. Bezpośrednie stosowanie uregulowań zawartych art. 9 ust. 3 pkt 2 i 3 ustawy o finansowym wparciu rodzin w nabywaniu własnego mieszkania w stosunku do już zawartych umów kredytowych nastąpiło z naruszeniem zasad wyinterpretowanych z art. 2 Konstytucji RP. W tym przypadku mamy do czynienia z mocą wsteczną działania prawa, naruszeniem zasady zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa oraz brakiem przepisów przejściowych i brakiem wystarczająco długiego okresu vacatio legis. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o przedstawienie stanowiska w sprawie oraz ewentualne rozważenie możliwości podjęcia działań legislacyjnych zmierzających do zmiany obowiązujących w przedmiotowym zakresie uregulowań prawnych.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2012-04-04
Opis odpowiedzi:

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej (04.04.2012 r.) nie podzielił zastrzeżeń dotyczących naruszenia wynikającej z art. 2 Konstytucji RP zasady niedziałania prawa wstecz i zasady zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa, poprzez stosowanie art. 9 ust. 3 pkt 2 i 3 ustawy o finansowym wsparciu rodzin i innych osób w nabywaniu własnego mieszkania do umów kredytu preferencyjnego zawartych przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o finansowym wsparciu rodzin w nabywaniu własnego mieszkania oraz niektórych innych ustaw, czyli przed dniem 31 sierpnia 2011 r. Zmiany wprowadzone nowelizacją mają skutek wyłącznie na przyszłość, zarówno do umów zawartych przed, jak i po nowelizacji. Nie mają skutku wobec zdarzeń zaistniałych przed ich wejściem w życie, czyli przed dniem 31 sierpnia 2011 r. Przepis przejściowy noweli, art. 4, odnosi się wyłącznie do oceny wniosków o kredyt preferencyjny, ale nie ma skutku do umów kredytu preferencyjnego zawartych przed dniem 31 sierpnia 2011 r. W przypadku, gdyby przepisy art. 9 ust. 3 pkt 2 i 3 wzbudzały jednak wątpliwości, ostatecznie na temat ich konstytucyjności może się wypowiedzieć jedynie Trybunał Konstytucyjny.