Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie zasad konwojowania przez Policję osób pozbawionych wolności z dnia 2012-02-24.

Adresat:
MINISTERSTWO SPRAW WEWNĘTRZNYCH
Sygnatura:
RPO/640895/10/II/711 RZ
Data sprawy:
2012-02-24
Rodzaj sprawy:
wniosek o podjęcie inicjatywy prawodawczej (WGI)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
nieuwzględnienie wystąpienia Rzecznika
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie zasad konwojowania przez Policję osób pozbawionych wolności.

Osoby pozbawione wolności, w kierowanych do Rzecznika Praw Obywatelskich skargach podnoszą, iż konwoje etapowe, organizowane przez Policję, trwają długo i w trakcie ich realizacji są one pozbawione prawa do 8-godzinnego snu w ciągu doby. Ponadto, wnioskodawcy żalą się na warunki bytowe, w jakich muszą przebywać w Centralnym Punkcie Wymiany Osób Konwojowanych Etapowo. Przeprowadzone postępowania wyjaśniające potwierdziły te zarzuty. Zgodnie z art. 112 § 1 k.k.w. skazany korzysta z niezbędnego dla zdrowia wypoczynku; w szczególności z prawa do 8-godzinnego czasu przeznaczonego na sen w ciągu doby. Przerwy humanitarne, organizowane w trakcie konwoju zgodnie z art. 223d § 1 k.k.w., nie umożliwiają skazanym lub tymczasowo aresztowanym niezbędnego dla zdrowia wypoczynku. Rzecznik dostrzega potrzebę podjęcia działań legislacyjnych, zmierzających do uregulowania sposobu postępowania z osobami konwojowanymi na poziomie aktów powszechnie obowiązującego prawa. Obowiązujące regulacje prawne, dotyczące zasad konwojowania przez Policję, zostały sformułowane bardzo ogólnie. W ocenie Rzecznika niezbędne jest, aby działaniami legislacyjnymi objąć również kwestie funkcjonowania Centralnego Punktu Wymiany Osób Konwojowanych Etapowo oraz Sektorowych Punktów Wymiany Osób Konwojowanych. Osoby konwojowane przebywają w pomieszczeniach przeludnionych, często nadmiernie zadymionych, które nie zapewniają możliwości odpoczynku, spożycia posiłku, przygotowania ciepłego napoju. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o zajęcie stanowiska w przedstawionej sprawie oraz spowodowanie uregulowania w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości sytuacji związanej z konwojowaniem etapowym przez Policję osób pozbawionych wolności. Uregulowanie to powinno zapewniać w trakcie trwania konwoju realizację prawa tych osób, do 8-godzinnego czasu przeznaczonego na sen.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2012-06-20
Opis odpowiedzi:


Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych (20.06.2012 r.) potwierdził w odpowiedzi, że problematyka sposobu postępowania z osobami konwojowanymi nie jest uregulowana w sposób kompleksowy w przepisach prawa powszechnie obowiązującego. Niemniej jednak należy zauważyć, że Kodeks karny wykonawczy zawiera gwarancje odnośnie uprawnień osób skazanych. Regulacje kodeksowe przewidują bowiem umieszczanie osób skazanych lub tymczasowo aresztowanych podczas przerw w konwojowaniu w pomieszczeniach przeznaczonych dla osób zatrzymanych. Pomieszczenia te, zgodnie z przepisami ustawy o Policji oraz rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 4 czerwca 2012 r., powinny natomiast spełniać konkretne wymagania określone w rozporządzeniu. Wspominane wymagania zapewniają, jak się wydaje, realizację przewidzianej w art. 4 § 1 k.k.w. ogólnej zasady postępowania wykonawczego, zgodnie z którą kary oraz środki karne powinny być wykonywane w sposób humanitarny, z poszanowaniem godności ludzkiej skazanego.
Odnosząc się z kolei do funkcjonowania Centralnego Punktu Wymiany Osób Konwojowanych Etapowo, należy wskazać, że zarówno CPWOKE, jak i sektorowe punkty wymiany osób konwojowanych etapowo tworzy się, stosownie do § 19 ust. 2 zarządzenia nr 360 Komendanta Głównego Policji, w policyjnych pomieszczeniach przeznaczonych dla osób zatrzymanych lub doprowadzanych w celu wytrzeźwienia. Do wspomnianych punktów wymiany osób zastosowanie mają więc przepisy rozporządzenia z dnia 4 czerwca 2012 r. Tym samym, osoby konwojowane umieszczane w ww. punktach powinny mieć możliwość korzystania z takich samych praw, jak inni osadzani w pomieszczeniach dla osób zatrzymanych lub doprowadzanych w celu wytrzeźwienia.