Wystąpienie do Ministra Finansów w sprawie różnic w stawce podatku od towarów i usług na publikacje drukowane bądź wydawane na dyskach oraz publikacje oferowane w formie cyfrowej z dnia 2012-03-07.
Wystąpienie do Ministra Finansów w sprawie różnic w stawce podatku od towarów i usług na publikacje drukowane bądź wydawane na dyskach oraz publikacje oferowane w formie cyfrowej.
W Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich badana jest sprawa różnic w stawce podatku od towarów i usług na publikacje wydawane na nośnikach fizycznych (drukowane, wydawane na dyskach, taśmach etc.) oraz te oferowane w formie zapisu cyfrowego (tzw. ebooki). Zgodnie z art. 42 ust. 2a w związku z pozycją 32 i 33 załącznika nr 10 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług książki drukowane oraz wydane na dyskach, taśmach i innych nośnikach oznaczone symbolami ISBN oraz czasopisma specjalistyczne objęte są stawką 5%, zgodnie z pozycją 73 i 74 załącznika nr 3 do ustawy gazety i czasopisma drukowane lub na nośnikach (dyskach taśmach i innych) oznaczone symbolami ISSN objęte są stawką 7% podatku. Ta sama publikacja wydana w formie cyfrowej traktowana jest zaś jako usługa świadczona drogą elektroniczną i jest objęta stawką 23%. Przyjęte rozwiązanie budzi wątpliwości z punktu widzenia konstytucyjnej gwarancji równości oraz wolności dostępu do dóbr kultury. Nie sprzyja także rozwojowi czytelnictwa oraz zmniejsza konkurencyjność polskich podmiotów gospodarczych oferujących ebooki. Wydaje się, że zróżnicowanie stawki podatku wyłącznie ze względu na nośnik, na którym zapisywana jest publikacja nie jest uzasadnione żadnymi obiektywnymi względami. Wprowadzanie różnic w sytuacji prawnej podmiotów gospodarczych na podstawie arbitralnych i dyskryminacyjnych kryteriów stanowi naruszenie konstytucyjnej gwarancji równości. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o poinformowanie, czy w Ministerstwie Finansów trwają obecnie prace nad objęciem publikacji udostępnianych w formie cyfrowej taką samą stawką podatku od towarów i usług jaka obowiązuje w odniesieniu do pozostałych publikacji.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów (04.04.2012 r.) wyjaśnił, że konieczność zachowania zgodności z prawem unijnym wymaga zastosowania przez Polskę do dostawy książek przesyłanych drogą elektroniczną podstawowej stawki VAT. Z opublikowanej na stronie internetowej Komisji Europejskiej tabeli stawek VAT obowiązujących w poszczególnych państwach członkowskich Unii Europejskiej w 2012 r. wynika, iż Francja i Luksemburg jako jedyne z 27 państw członkowskich zdecydowały się na zastosowanie w tym zakresie stawek obniżonych. Pozostałe państwa niezmiennie stosują do sprzedaży ebooków stawkę podstawową. Komisja zapowiedziała dokonanie w 2012 r. oceny istniejącej struktury stawek podatku VAT, a następnie po przeprowadzeniu stosownych konsultacji wystąpienie do końca 2013 r. z projektem legislacyjnym. Jakakolwiek zmiana dyrektywy VAT będzie wymagała jednomyślności wszystkich państw członkowskich, co w kontekście dotychczas prowadzonej dyskusji na szczeblu unijnym w sprawie stawek obniżonych VAT może okazać się zadaniem dość trudnym. Podkreślić należy, że pomimo utrzymywania w Polsce przez wiele lat 0% stawki VAT na książki i czasopisma specjalistyczne, systematycznie następował spadek czytelnictwa, a zatem nie jest to trend, który dawałby się łatwo przypisać uregulowaniom w zakresie podatku VAT. Wątpliwe jest zatem twierdzenie, że proponowane zmiany sprzyjałyby rozwojowi czytelnictwa i zachęcały konsumentów do korzystania z dóbr kultury. Istnieje też uzasadnione przypuszczenie, iż obniżenie stawki VAT na ebooki, zamiast do redukcji cen książek we wszystkich formach, doprowadziłoby do ograniczenia liczby tytułów dostępnych w formie papierowej, a może nawet upadku niektórych wydawnictw książek drukowanych i punktów ich sprzedaży.