Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie ponownego ustalania prawa do świadczeń emerytalno-rentowych lub ich wysokości z dnia 2012-03-28.

Adresat:
MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ
Sygnatura:
RPO/666850/11/III/303.6 RZ
Data sprawy:
2012-03-28
Rodzaj sprawy:
wniosek o podjęcie inicjatywy prawodawczej (WGI)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Wynik sprawy:
nieuwzględnienie wystąpienia Rzecznika
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie ponownego ustalania prawa do świadczeń emerytalno-rentowych lub ich wysokości.

Trybunał Konstytucyjny po rozpatrzeniu wniosku Rzecznika Praw Obywatelskich w sprawie K 5/11 orzekł, że art. 114 ust. la ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych jest niezgodny z zasadą zaufania obywateli do państwa i prawa wynikającą z art. 2 oraz z art. 67 ust. 1 Konstytucji RP. Wyrok wszedł w życie z dniem 8 marca 2011 r. Trybunał Konstytucyjny, podzielając argumenty Rzecznika, uznał, że w świetle regulacji zawartej w art. 114 ust. la ustawy prawomocność decyzji wydawanych w sprawach emerytalnych i rentowych ma w istocie charakter iluzoryczny, nie będąc żadnym gwarantem stabilizacji sytuacji prawnej i życiowej jednostki, skoro organ rentowy w każdym czasie i tylko na podstawie odmiennej oceny dowodów może pozbawić jednostkę przysługujących jej praw. W ocenie Rzecznika, wyrok Trybunału Konstytucyjnego powinien stanowić podstawę do podjęcia działań legislacyjnych, związanych z gruntowną przebudową instytucji ponownego ustalania prawa do świadczeń lub ich wysokości, uregulowanej w art. 114 ustawy. Konieczne jest także uwzględnienie uchwały Sądu Najwyższego z 10 czerwca 2011 r., podjętej w składzie 7 sędziów, sygn. akt III UZP 1/11, w świetle której ponowne ustalenie prawa do świadczeń lub ich wysokości w trybie art. 114 ust. 1 i la ustawy wymaga zawiadomienia stron o wszczęciu postępowania na podstawie art. 61 § 4 k.p.a. w związku z art. 124 ustawy. Nowa regulacja prawna powinna być także spójna z innymi regulacjami systemowymi. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o przedstawienie stanowiska w kwestii podjęcia inicjatywy ustawodawczej związanej z realizacją wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie K 5/11.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2012-05-29
Opis odpowiedzi:

Minister Pracy i Polityki Społecznej (29.05.2012 r.) poinformował, że obecnie w resorcie pracy i polityki społecznej nie są prowadzone prace legislacyjne związane z realizacją wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie K 5/11. W dniu 30 kwietnia 2012 r. Ministerstwo otrzymało sporządzoną przez Rządowe Centrum Legislacji "Analizę wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 28 lutego 2012 r., sygn. akt K 5/11", w której stwierdzono, iż nie ma potrzeby podjęcia prac legislacyjnych mających na celu wykonanie analizowanego orzeczenia. Przepis, który umożliwiał weryfikację świadczeń w oparciu o odmienną ocenę dowodów został wyeliminowany z obrotu prawnego, a wytyczne dla jednostek ZUS w sprawie sposobu postępowania w przypadku stosowania art. 114 ust. 1 ustawy emerytalnej uwzględniają wskazania zawarte w uzasadnieniu wyżej powołanego wyroku Trybunału Konstytucyjnego.