Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie możliwości gromadzenia przez osoby pozbawione wolności środków pieniężnych na rachunku bankowym, przeznaczonych na utrzymanie po zwolnieniu z zakładu karnego z dnia 2012-05-15.

Adresat:
MINISTERSTWO SPRAWIEDLIWOŚCI
Sygnatura:
RPO/696969/12/II/703.3 RZ
Data sprawy:
2012-05-15
Rodzaj sprawy:
wniosek o podjęcie inicjatywy prawodawczej (WGI)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie możliwości gromadzenia przez osoby pozbawione wolności środków pieniężnych na rachunku bankowym, przeznaczonych na utrzymanie po zwolnieniu z zakładu karnego.

W dniu 1 stycznia 2012 r. weszła w życie ustawa z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy - kodeks kamy wykonawczy oraz niektórych innych ustaw, która umożliwia przekazywanie, na wniosek skazanego, zgromadzonych środków, o których mowa w art. 126 k.k.w., m.in. na wybrany rachunek bankowy. Niedookreślenie w znowelizowanym przepisie pojęcia "wybrany rachunek bankowy" może zniweczyć cel gromadzenia przez skazanych przedmiotowych środków. Celem gromadzenia środków pieniężnych na tzw. żelaznej kasie jest zapewnienie skazanemu w chwili zwolnienia z zakładu karnego środków na przejazd do miejsca zamieszkania i na utrzymanie w czasie pierwszych dni po zwolnieniu. Jeśli skazany ma możliwość nieograniczonego wyboru rachunku bankowego, to przedmiotowe środki może przekazać innej osobie na dowolny cel. Osoby pozbawione wolności w pismach kierowanych do Biura RPO wskazują, że chcąc skorzystać z nowej możliwości gromadzenia tych środków, otrzymują od administracji informację, że w dniu zwolnienia środki przekazane na rachunek bankowy nie będą wypłacane w siedzibie jednostki penitencjarnej. Oznacza to, że skazany, dysponujący środkami na rachunku bankowym, nie będzie miał środków finansowych zapewniających mu możliwość dotarcia do banku, w celu ich wypłacenia. Taka sytuacja może mieć miejsce, gdy skazany będzie opuszczał zakład karny położony w miejscowości, w której brak jest przedstawicielstw bankowych. Ponadto, wnioskodawcy informują o możliwości prowadzenia egzekucji sądowej ze środków przekazanych na wybrany rachunek bankowy, którego skazany jest właścicielem lub współwłaścicielem, mimo że istnieje ich kodeksowa ochrona. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o podjęcie inicjatywy ustawodawczej zmierzającej do odpowiedniej zmiany art. 126 k.k.w.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2012-10-17
Opis odpowiedzi:

Departament Wykonania Orzeczeń i Probacji w Ministerstwie Sprawiedliwości (17.10.2012 r.) otrzymał pismo od Dyrektora Generalnego Służby Więziennej, z treści którego wynika, że zakłady karne i areszty śledcze realizują przepis art. 126 § 1 k.k.w. zgodnie z interpretacją Dyrektora Generalnego Służby Więziennej zawartą w piśmie z dnia 1 lutego 2012 r., nr BPR-023-8/12. Ponadto w dniu 9 października 2012 r. Departament Prawa Karnego poinformował, że rozważa podjęcie prac legislacyjnych zmierzających do nowelizacji kodeksu karnego wykonawczego w zakresie dysponowania przez skazanych środkami pieniężnymi przeznaczonymi na przejazd do miejsca zamieszkania i na utrzymanie (art. 126 § 1 k.k.w.), poprzez ich przekazanie na dowolnie wybrany rachunek bankowy (należący do skazanego lub do osoby trzeciej), z ograniczeniem możliwości dostępu do tych środków przed dniem zwolnienia skazanego z zakładu karnego (w szczególności poprzez założenie przez jednostkę penitencjarną dla skazanego lub przez osobę trzecią konta lub subkonta z takim zastrzeżeniem).