Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie obliczania terminów w postępowaniu cywilnym, w sytuacji gdy ostatni dzień terminu przypada na sobotę z dnia 2012-05-25.

Adresat:
MINISTERSTWO SPRAWIEDLIWOŚCI
Sygnatura:
RPO/695263/12/IV/401 RZ
Data sprawy:
2012-05-25
Rodzaj sprawy:
wniosek o podjęcie inicjatywy prawodawczej (WGI)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Cywilnego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie obliczania terminów w postępowaniu cywilnym, w sytuacji gdy ostatni dzień terminu przypada na sobotę.

Do Rzecznika Praw Obywatelskich napływają skargi obywateli kwestionujących traktowanie na gruncie procedury cywilnej soboty jako dnia, który nie jest uznawany za równoważny z dniem wolnym od pracy w rozumieniu art. 115 k.c. w związku z art. 165 § 1 k.p.c. Jak wynika z listów, złożenie pisma procesowego w polskim urzędzie pocztowym jest niemożliwe lub nadmiernie utrudnione, z uwagi na fakt, iż w soboty w ograniczonym zakresie, bądź też w ogóle nie działają polskie placówki pocztowe operatora publicznego, nie pracują też sądy. Niekiedy zatem dochodzi do sytuacji, gdy strona nie ma możliwości efektywnego dokonania określonej czynności procesowej w sobotę, która jest jednocześnie ostatnim dniem upływającego terminu w rozumieniu art. 115 k.c. Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego i sądów cywilnych, na gruncie prawa cywilnego procesowego sobota traktowana jest jak dzień powszedni. Natomiast w aktualnym orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego, sobota została uznana za dzień równorzędny z dniem wolnym od pracy w rozumieniu art. 57 § 4 k.p.a. Rozwiązanie uznające sobotę za dzień, który powinien być traktowany na równi z dniami ustawowo wolnymi od pracy zostało przyjęte zarówno w postępowaniu podatkowym, jak i w postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Mimo oczywistych odrębności między wskazanymi procedurami, trudno znaleźć argumenty przemawiające za odmiennym traktowaniem soboty na gruncie procedury cywilnej. Za takim stanowiskiem wydają się także przemawiać racje natury konstytucyjnej, w szczególności wzgląd na konstytucyjną zasadę równości wobec prawa. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się o przedstawienie stanowiska w tej sprawie, zwłaszcza w zakresie potrzeby dokonania stosownych zmian w obowiązującym prawie.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2012-07-12
Opis odpowiedzi:

Minister Sprawiedliwości (12.07.2012 r.) poinformował, że przy okazji najbliższej nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego zostanie rozważona propozycja zmiany odpowiednich przepisów w celu uznania soboty za dzień równorzędny z dniem ustawowo wolnym od pracy. Powinno się to przyczynić do poprawy sytuacji obywateli, dając im realną możliwość dokonania czynności procesowych w terminie. W opracowywanym przez działającą przy Ministrze Sprawiedliwości Komisję Kodyfikacyjną Prawa Cywilnego projekcie Księgi Pierwszej Kodeksu Cywilnego zamieszczono propozycję wprowadzenia przepisu (będącego odpowiednikiem art. 115 k.c.) w następującym brzmieniu: "Jeżeli koniec terminu do wykonania czynności przypada na dzień uznany ustawowo za wolny od pracy lub sobotę, termin upływa następnego dnia, który nie jest dniem wolnym od pracy ani sobotą".