Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie oceny funkcjonowania upadłości konsumenckiej uregulowanej w ustawie Prawo upadłościowe i naprawcze z dnia 2012-06-19.
Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie oceny funkcjonowania upadłości konsumenckiej uregulowanej w ustawie Prawo upadłościowe i naprawcze.
Na podstawie analizy skarg wpływających do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich można stwierdzić, że wbrew założeniom ustawodawcy, upadłość konsumencka w Polsce nie stanowi dla dłużników realnego instrumentu oddłużania. Od chwili wejścia w życie przepisów umożliwiających osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości, tj. od dnia 31 marca 2009 r., do 31 grudnia 2011 r. wpłynęło 1 875 wniosków o ogłoszenie upadłości konsumenckiej, w tym jedynie 36 wniosków zostało uwzględnionych. Dane wskazują na tendencję malejącą w zakresie liczby składanych do sądów wniosków o ogłoszenie upadłości. Główna przyczyna takiego stanu rzeczy tkwi w kształcie obecnej regulacji dotyczącej upadłości konsumenckiej. Upadłość może być konsekwencją jedynie takiego stanu niewypłacalności, który powstał w nadzwyczajnych, niezależnych od dłużnika okolicznościach. Ogłoszenie upadłości wobec osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej polega na likwidacji majątku, obejmującej także lokal mieszkalny dłużnika albo dom jednorodzinny, jeżeli wchodzi on w skład masy upadłości. Pożądanym kierunkiem zmian byłoby zastosowanie, obok likwidacji majątku, także formuły układu lub ugody umożliwiającej restrukturyzację zadłużenia. Rozważenia wymaga wprowadzenie rozwiązania umożliwiającego dłużnikom ubieganie się o zwolnienie przez sąd od wydatków niezbędnych do przeprowadzenia postępowania oddłużeniowego. Ogłoszenie upadłości konsumenckiej nie jest możliwie, gdy dłużnik ma tylko jednego wierzyciela, tymczasem liczba wierzycieli nie powinna stanowić czynnika warunkującego możliwość skorzystania z postępowania oddłużeniowego. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o poinformowanie o prowadzonych pracach nad projektem zmian ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze w zakresie upadłości konsumenckiej.
Minister Sprawiedliwości (09.07.2012 r.) podziela pogląd, że obowiązujące w tym zakresie regulacje ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze nie spełniły pokładanych w nich nadziei, że rozwiążą problem nadmiernego zadłużenia polskiego społeczeństwa. Widząc pilną potrzebę wprowadzenia zmian w postępowaniu upadłościowym i naprawczym, obejmujących nie tylko postępowanie upadłościowe wobec osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, ale również wobec przedsiębiorców, w maju 2012 r. Minister Sprawiedliwości powołał Zespół do spraw nowelizacji Prawa upadłościowego i naprawczego. Prace Zespołu zmierzają przede wszystkim w kierunku złagodzenia kryteriów dostępności do upadłości konsumenckiej oraz możliwości zawarcia układu w tym postępowaniu. Zgodnie z przyjętym harmonogramem prac, propozycje zmian będą przygotowane w IV kwartale 2012 r. Wnioski Rzecznika Praw Obywatelskich zostały przekazane Zespołowi do rozważenia i uwzględnienia w pracach nad przygotowaniem założeń nowej regulacji.