Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Komendanta Głównego Straży Granicznej w sprawie praktyki umieszczania osób małoletnich oraz ich opiekunów w ośrodkach strzeżonych dla cudzoziemców z dnia 2012-10-09.

Adresat:
KOMENDA GŁÓWNA STRAŻY GRANICZNEJ
Sygnatura:
RPO/695531/12/V/1501 RZ
Data sprawy:
2012-10-09
Rodzaj sprawy:
wystąpienie o charakterze generalnym (WG)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Administracyjnego i Gospodarczego
Wynik sprawy:
częściowo pozytywnie ze względu na częściowe uwzgl. wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Wystąpienie do Komendanta Głównego Straży Granicznej w sprawie praktyki umieszczania osób małoletnich oraz ich opiekunów w ośrodkach strzeżonych dla cudzoziemców.

Rzecznik Praw Obywatelskich bada problem stosowania wobec osób małoletnich, a także dorosłych sprawujących nad nimi opiekę, środka zabezpieczającego, polegającego na umieszczeniu w ośrodku strzeżonym dla cudzoziemców. Zdaniem Rzecznika, konsekwencje stosowania wobec małoletnich tego środka są dalece nieproporcjonalne do chronionego w ten sposób interesu, jakim jest zapewnienie prawidłowego przebiegu postępowania w przedmiocie wydalenia z Polski lub wykonania wydanej w takim postępowaniu decyzji. Jak bowiem wskazują obserwacje dokonywane podczas wizytacji prowadzonych z polecenia i upoważnienia Rzecznika w ośrodkach strzeżonych, a także liczne skargi kierowane do Biura RPO przez osadzonych, pobyt w warunkach zbliżonych do więziennych zwykle jest dla małoletnich przeżyciem traumatycznym i może wpływać negatywnie - często w sposób nieodwracalny - na ich rozwój psychofizyczny. Z uzyskanych informacji wynika, że na dzień 22 lutego 2012 r. we wszystkich ośrodkach strzeżonych przebywało łącznie 35 dzieci. Można więc uznać, że umieszczanie małoletnich w ośrodkach strzeżonych dla cudzoziemców jest częstą praktyką. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o poinformowanie, jak z perspektywy Straży Granicznej wygląda stosowanie omawianego środka zabezpieczającego wobec osób małoletnich.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2012-11-05
Opis odpowiedzi:

Zastępca Komendanta Głównego Straży Granicznej (05.11.2012 r.) podkreślił, że postępowanie w zakresie umieszczania osób małoletnich w strzeżonych ośrodkach, jest zgodne z zaleceniami Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej, ponieważ środek ten jest faktycznie stosowany jako wyjątkowy i ostateczny. Organ, który zatrzymał małoletniego cudzoziemca przebywającego na terytorium Polski bez opieki, może wystąpić do sądu właściwego za względu na miejsce zatrzymania małoletniego z wnioskiem o umieszczenie go w placówce opiekuńczo-wychowawczej. Rozwiązanie to jest - co do zasady- stosowane w odniesieniu do wszystkich małoletnich bez opieki, a tylko w przypadkach, gdy zastosowanie tego rozwiązania nie jest możliwe lub utrudnione z przyczyn niezależnych od Straży Granicznej (np. brak miejsc w placówce opiekuńczo-wychowawczej, konieczność zapewnienia szczególnego nadzoru nad małoletnim), ww. cudzoziemcy są umieszczani w strzeżonych ośrodkach. Wprowadzenie całkowitego zakazu umieszczania małoletnich oraz ich opiekunów w strzeżonych ośrodkach mogłoby spowodować nasilenie negatywnego zjawiska posługiwania się dziećmi dla celów migracyjnych i wykorzystywania ich jako zabezpieczenia przed umieszczeniem w takim ośrodku. Straż Graniczna zapewnia w ośrodkach organizację zajęć edukacyjnych, rekreacyjnych i wychowawczych. Małoletni przebywający w ośrodkach strzeżonych lub w placówkach opiekuńczo-wychowawczych korzystają z tej samej formy opieki medycznej, w tym pomocy psychologicznej, jak pozostałe osoby.