Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do p/o Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w sprawie wymogów dotyczących dokumentowania uprawnień przysługujących wdowom lub wdowcom po kombatantach i innych osobach uprawnionych z dnia 2012-11-27.

Adresat:
URZĄD D/S KOMBATANTÓW I OSÓB REPRESJONOWANYCH
Sygnatura:
RPO/717174/12/III/316 RZ
Data sprawy:
2012-11-27
Rodzaj sprawy:
wystąpienie o charakterze generalnym (WG)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Wystąpienie do p/o Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych w sprawie wymogów dotyczących dokumentowania uprawnień przysługujących wdowom lub wdowcom po kombatantach i innych osobach uprawnionych.

Na stronie internetowej Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych zostały zamieszczone m.in. informacje praktyczne w sprawie wymogów dotyczących dokumentowania uprawnień przysługujących wdowom lub wdowcom po kombatantach i innych osobach uprawnionych. Z informacji tych wynika, że decyzję o przyznaniu powyższych uprawnień wydaje Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych na podstawie udokumentowanego wniosku osoby zainteresowanej. Do wniosku należy dołączyć obszerną dokumentację, co może budzić pewne zastrzeżenia z uwagi na to, że przygotowanie wszystkich dokumentów wymaga od zainteresowanych, najczęściej osób w podeszłym wieku, znacznego wysiłku, zarówno fizycznego, jak i finansowego. Ustawa z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego w sposób bardzo ogólny reguluje kwestie obowiązku przedkładania dokumentów przy ubieganiu się o prawo do świadczeń. Z tego względu oczekiwanie przedłożenia tak obszernej dokumentacji, bez wyraźnej podstawy ustawowej, może nasuwać wątpliwości konstytucyjne. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o zajęcie stanowiska w sprawie możliwości uproszczenia procedury związanej z dokumentowaniem wniosku o przyznanie uprawnień z tej ustawy.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2012-01-03
Opis odpowiedzi:

Kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych (03.01.2013 r.) podjął decyzję o uproszczeniu postępowania administracyjnego, którego przedmiotem jest wydanie decyzji przyznającej uprawnienia wdów/wdowców pozostałych po kombatantach, poprzez rezygnację z żądania od strony przedstawienia odpisu skróconego aktu małżeństwa, kopii zaświadczenia o uprawnieniach zmarłego małżonka bądź jego legitymacji kombatanckiej, a także uproszczenie wzoru kwestionariusza składanego przez wnioskodawców i zmniejszenie liczby żądanych zdjęć. Obowiązek przedstawienia przez wnioskodawcę rekomendacji stowarzyszenia właściwego dla określonego rodzaju działalności kombatanckiej lub represji wynika z art. 22 ust. 1 i 2 ustawy o kombatantach. W związku z treścią art. 20 ust. 3 ustawy strona musi przedstawić również dowolny dokument potwierdzający bycie emerytem, rencistą, czy pobieranie określonych w tym przepisie świadczeń. Wnioskodawca może przedstawić uwierzytelnione kopie tych dokumentów. Z praktyki Urzędu wynika, że stowarzyszenia kombatanckie często pośredniczą pomiędzy wnioskodawcą a organem administracji. Często też znajduje zastosowanie art. 33 § 4 k.p.a., normujący występowanie w imieniu wnioskodawcy członka jego najbliższej rodziny. W przypadku, gdy złożony wniosek został opatrzony podpisem osoby najbliższej dla wnioskodawcy wraz z adnotacją o niemożności prowadzenia swych spraw przez beneficjenta, wniosek jest rozpatrywany merytorycznie bez badania zakresu i ważności pełnomocnictwa dla osoby najbliższej wnioskodawcy.