Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie projektowanych zmian przepisów dotyczących urlopów macierzyńskich z dnia 2013-01-21.

Adresat:
MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ
Sygnatura:
RPO/722339/13/III/805.5 RZ
Data sprawy:
2013-01-21
Rodzaj sprawy:
wystąpienie o charakterze generalnym (WG)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie projektowanych zmian przepisów dotyczących urlopów macierzyńskich.

Do Rzecznika Praw Obywatelskich wpływają liczne protesty dotyczące projektowanych zmian w zakresie urlopów macierzyńskich. Projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa zakłada, że ustawa wejdzie w życie z dniem 1 września 2013 r. Nowe przepisy, wydłużające do jednego roku okres płatnego urlopu związanego z urodzeniem dziecka będą dotyczyć uprawnionych z tytułu urodzenia dziecka począwszy od dnia wejścia w życie ustawy. Dodatkowo nowe regulacje będą dotyczyć pracownic i pracowników, którzy w dniu wejścia w życie ustawy przebywać będą na urlopie macierzyńskim lub dodatkowym urlopie macierzyńskim, udzielonym w obecnie obowiązującym wymiarze. Z tego względu powyższa regulacja spotkała się z protestem w szczególności matek, które urodzą dzieci w pierwszym kwartale 2013 r. W opinii protestujących skutki zmian ustawowych, które doprowadziły od początku 2013 r. do zwiększonych obciążeń rodzin z małymi dziećmi, powinny być chociaż częściowo zrekompensowane wejściem w życie z początkiem 2013 r. rozwiązań wydłużających płatne urlopy związane z urodzeniem dziecka. W opinii Rzecznika powyższa argumentacja zasługuje na pogłębioną analizę. Ponadto znajduje ona dodatkowe wsparcie w art. 71 Konstytucji RP, który nakazuje państwu uwzględniać w polityce społecznej i gospodarczej dobro rodziny oraz udzielać szczególnej pomocy matce przed i po urodzeniu dziecka. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o rozważenie tej argumentacji przez Ministra Pracy i Polityki Społecznej.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2013-02-22
Opis odpowiedzi:

Minister Pracy i Polityki Społecznej (22.02.2013 r.) poinformował, że w dniu 8 listopada 2012 r. projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa został skierowany do uzgodnień międzyresortowych oraz konsultacji społecznych. Zakończono etap uzgodnień międzyresortowych i opiniowania tego projektu przez partnerów społecznych oraz organizacje pozarządowe działające na rzecz rodzin. W dniu 19 lutego 2013 r. odbyła się konferencja uzgodnieniowa. Obecnie trwają prace nad kolejnym tekstem projektowanej ustawy uwzględniającym przebieg tej konferencji. W projektowanej ustawie proponuje się umożliwienie obojgu rodzicom skorzystanie z płatnego urlopu przez okres jednego roku, w związku z urodzeniem się ich dziecka, albo przez okres dłuższy niż jeden rok, w związku z jednoczesnym urodzeniem się większej liczby dzieci. Projekt przewiduje wprowadzenie zmian w przepisach dotyczących dodatkowego urlopu macierzyńskiego i dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, a także wprowadzenie nowej instytucji, tj. urlopu rodzicielskiego. Rozwiązania przyjęte w projektowanej ustawie stanowią kontynuację zmian w przepisach Kodeksu pracy dotyczących uprawnień pracowniczych związanych z pełnieniem funkcji rodzicielskich, rozpoczętą przepisami ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw.