Wystąpienie do Ministra Finansów w sprawie podwójnych sankcji za uczestnictwo w grze hazardowej z dnia 2012-11-19.
Wystąpienie do Ministra Finansów w sprawie podwójnych sankcji za uczestnictwo w grze hazardowej.
W toku badania spraw indywidualnych w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich wyłonił się problem podwójnego karania obywateli - na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych oraz na podstawie art. 109 Kodeksu karnego skarbowego. Przepis art. 109 Kodeksu karnego skarbowego stanowi podstawę do nałożenia grzywny na uczestnika gry losowej, zakładu wzajemnego, gry na automacie, urządzonych lub prowadzonych wbrew przepisom ustawy lub warunkom koncesji lub zezwolenia. Natomiast zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy o grach hazardowych, karze pieniężnej podlega uczestnik gry hazardowej urządzanej bez koncesji lub zezwolenia. Wysokość kary pieniężnej wynosi wówczas 100% uzyskanej wygranej. W ocenie Rzecznika stan prawny dopuszczający kumulację odpowiedzialności administracyjnej i karnoskarbowej pozostaje w sprzeczności z zasadą państwa prawnego, wyrażoną w art. 2 Konstytucji RP. Do Biura Rzecznika wpływają skargi osób karanych z art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy o grach hazardowych, dotyczące drobnych wygranych uzyskanych za udział w grach (promocjach) organizowanych okazyjnie w sklepach. Osoby te wskazują, że wszczynane jest wobec nich postępowanie wyjaśniające, a następnie nakładana kara pieniężna, sprowadzająca się w zasadzie do konfiskaty uzyskanej wygranej. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o zajęcie stanowiska w przedstawionej sprawie, a w szczególności rozważenie potrzeby podjęcia działań legislacyjnych zmierzających do wyeliminowania problemu podwójnej karalności.
Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów (17.12.2012 r.) wyjaśnił, że regulacje dotyczące kar pieniężnych zostały wprowadzone do ustawy o grach hazardowych w celu wzmocnienia nadzoru nad rynkiem gier hazardowych oraz wyeliminowania niepożądanych zjawisk na tym rynku. Odnosząc się do kwestii dwojakiego rodzaju sankcji za uczestnictwo w grze hazardowej podkreślono w odpowiedzi, że w praktyce powinno mieć miejsce rozgraniczenie stosowania sankcji karnych wynikających z ustawy Kodeks karny skarbowy i administracyjnych przewidzianych w ustawie o grach hazardowych. Nie jest bowiem możliwe łączne ich stosowanie tj. wymierzenie kary pieniężnej za nielegalne urządzanie gry hazardowej bądź uczestnictwo w takiej grze, jeżeli uprzednio pociągnięto daną osobę fizyczną do odpowiedzialności za czyn zabroniony jako przestępstwo albo wykroczenie skarbowe. Przepisy art. 89 ust. 1 pkt 1 i 2, ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy o grach hazardowych w zakresie, w jakim dopuszczają stosowanie wobec tej samej osoby fizycznej, za ten sam czyn kary pieniężnej i odpowiedzialność za przestępstwo skarbowe z art. 107 § 1 lub wykroczenie skarbowe z art. 107 § 4 ustawy Kodeks karny skarbowy, z uwagi na skierowane przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach zapytanie dotyczące zgodności tych przepisów z art. 2, art. 30 i art. 32 ust. 1 Konstytucji RP, będą przedmiotem oceny Trybunału Konstytucyjnego. W Ministerstwie Finansów nie są prowadzone obecnie prace legislacyjne mające na celu nowelizację przepisów ustawy o grach hazardowych.