Wystąpienie do Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, do wiadomości Ministra Finansów, w sprawie równego dostępu osób z niepełnosprawnością do powszechnego szkolnictwa wyższego, w kontekście zmian przepisów dotyczących przyznawania dotacji dla uczelni publicznych na kształcenie studentów niepełnosprawnych z dnia 2013-02-12.
Wystąpienie do Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, do wiadomości Ministra Finansów, w sprawie równego dostępu osób z niepełnosprawnością do powszechnego szkolnictwa wyższego, w kontekście zmian przepisów dotyczących przyznawania dotacji dla uczelni publicznych na kształcenie studentów niepełnosprawnych.
Rzecznik Praw Obywatelskich sygnalizuje w wystąpieniu, że w ostatnim czasie nastąpiło radykalne obniżenie dotacji dla uczelni publicznych przeznaczonych na kształcenie i rehabilitację leczniczą studentów niepełnosprawnych. Zakończona została również realizacja przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych programu pomocy osobom z uszkodzeniem słuchu PITAGORAS 2007, w ramach którego udzielano dofinansowań usług zajęć języka migowego na uczelniach. Nowelizacja ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym, obowiązująca od 1 stycznia 2012 r., zmieniła cel dotacji na "zadania związane ze stwarzaniem studentom i doktorantom, będącym osobami niepełnosprawnymi warunków do pełnego udziału w procesie kształcenia" oraz rozszerzyła krąg uprawnionych do jej otrzymania o uczelnie niepubliczne. Niestety, nie zwiększono jednocześnie puli środków przeznaczonych na dotację. Postawiło to pod znakiem zapytania kontynuację przez uczelnie publiczne wielu dotychczas realizowanych form wsparcia studentów z niepełnosprawnościami. Obecny stan rzeczy spowodować może zmniejszenie liczby kandydatów z niepełnosprawnościami na studia wyższe. Konsekwencją tych zmian może być znaczące utrudnienie wdrażania w systemie szkolnictwa wyższego postanowień Konwencji ONZ o Prawach Osób Niepełnosprawnych, ratyfikowanej przez Polskę w 2012 r. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o ustosunkowanie się do przedstawionych kwestii.
Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego (22.03.2013 r.) wyjaśniła, że zgodnie z nowym brzmieniem art. 94 ust. 1 pkt 11 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym, uczelnia publiczna obligatoryjnie otrzymuje dotacje przeznaczoną na zadania związane ze stwarzaniem studentom i doktorantom, będącym osobami niepełnosprawnymi, warunków do pełnego udziału w procesie kształcenia. Dzięki nowelizacji uczelnie zostały zobligowane do wydatkowania środków z dotacji w większym zakresie na stworzenie studentom i doktorantom niepełnosprawnym dostępu do szkolnictwa wyższego. Sposób podziału dotacji określa załącznik do rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 8 lutego 2012 r. w sprawie sposobu podziału dotacji z budżetu państwa dla uczelni publicznych i niepublicznych. Wysokość dotacji otrzymywanej przez poszczególne uczelnie publiczne zależy od liczby studentów i doktorantów niepełnosprawnych studiujących w formie stacjonarnej i niestacjonarnej, przeliczonej według wag dotyczących określonych grup niepełnosprawności. Liczba osób niepełnosprawnych uwzględniana jest odrębnie w ramach danych, na podstawie których dokonywany jest podział dotacji podstawowej, określonej w art. 94 ust. 1 pkt 1 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym. Dotacja ta przeznaczona jest na zadania związane z kształceniem studentów stacjonarnych, uczestników stacjonarnych studiów doktoranckich i kadr naukowych oraz utrzymaniem uczelni. Dofinansowanie usług tłumacza języka migowego jest zadaniem powiatu. Osoba niepełnosprawna może złożyć wniosek o dofinansowanie ze środków PFRON szkolenia i przekwalifikowania czy usług tłumacza języka migowego lub tłumacza - przewodnika. W odpowiedzi poinformowano ponadto, że w ostatnim czasie nastąpiło znaczne polepszenie warunków studiowania osób niepełnosprawnych, w związku z inwestycjami realizowanymi dzięki środkom unijnym.