Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Komendanta Głównego Policji w sprawie przepisu Zarządzenia Komendanta Głównego Policji dotyczącego odstąpienia od doprowadzenia do aresztu śledczego w celu odbycia zastępczej kary pozbawienia wolności osoby zatrzymanej, mającej na wyłącznym utrzymaniu dziecko do lat 18 z dnia 2013-02-21.

Adresat:
KOMENDA GŁÓWNA POLICJI
Sygnatura:
RPO/715421/12/II/203 RZ
Data sprawy:
2013-02-21
Rodzaj sprawy:
wniosek o podjęcie inicjatywy prawodawczej (WGI)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Karnego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Wystąpienie do Komendanta Głównego Policji w sprawie przepisu Zarządzenia Komendanta Głównego Policji dotyczącego odstąpienia od doprowadzenia do aresztu śledczego w celu odbycia zastępczej kary pozbawienia wolności osoby zatrzymanej, mającej na wyłącznym utrzymaniu dziecko do lat 18.

Rzecznik Praw Obywatelskich podjął czynności w sprawie zatrzymania przez funkcjonariuszy Policji w godzinach wieczornych matki samotnie wychowującej dwoje kilkuletnich dzieci w celu doprowadzenia jej do aresztu śledczego do odbycia zastępczej kary pozbawienia wolności za niespłaconą grzywnę. Realizacja przez funkcjonariuszy polecenia sądu wiązała się z przewiezieniem dzieci do rodziny zastępczej. Funkcjonariusze Policji wykonywali czynności na podstawie obowiązujących przepisów, w tym zarządzenia Komendanta Głównego Policji w sprawie metod i form wykonywania przez policjantów konwojów i doprowadzeń. Z przepisów zarządzenia wynika, że należy odstąpić od doprowadzenia między innymi, jeżeli osoba podlegająca doprowadzeniu przedstawi zaświadczenie organu samorządowego, że posiada na swoim wyłącznym utrzymaniu dziecko w wieku do 18 lat. Brak zaświadczenia uniemożliwia odstąpienie od doprowadzenia. Zdaniem Rzecznika równie istotnym czynnikiem przemawiającym za odstąpieniem od doprowadzenia powinno być, oprócz wyłącznego utrzymywania, także sprawowanie faktycznej pieczy nad dziećmi. Rozważania wymaga zmiana zarządzenia, tak aby wprowadzić inną możliwość potwierdzenia, że dana osoba sprawuje faktyczną opiekę nad małoletnimi dziećmi i jest ich jedynym opiekunem, bowiem uzyskanie stosownego zaświadczenia nie jest możliwe w godzinach wieczornych i nocnych, a także w dni wolne od pracy. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o przedstawienie stanowiska w sprawie.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2013-03-18
Opis odpowiedzi:

Komendant Główny Policji (18.03.2013 r.) wyjaśnił, że w październiku 2012 r. decyzją Komendanta Głównego Policji powołano zespół do opracowania projektu zmiany zarządzenia nr 360 Komendanta Głównego Policji z dnia 26 marca 2009 r. w sprawie metod i form wykonywania przez policjantów konwojów i doprowadzeni, w takim zakresie, aby regulacje prawne zapewniały skuteczną realizację działań, do których zobowiązują Policję przepisy ustawowe, przy jednoczesnym uwzględnieniu "wyższego dobra", jakim jest zabezpieczenie interesów dziecka. Zwrócono się z wnioskiem do Ministra Sprawiedliwości oraz Prokuratora Generalnego o zajęcie stanowiska wobec kierunku zmian proponowanego przez Policję. Przygotowany projekt zarządzenia zmieniającego zarządzenie nr 360 Komendanta Głównego Policji z dnia 26 marca 2009 r., w sprawie metod i form wykonywania przez policjantów konwojów i doprowadzeń, zostanie poddany dalszym pracom legislacyjnym. Ponadto w grudniu 2012 r. skierowano pismo do komendantów wojewódzkich/Stołecznego Policji, w którym zwrócono uwagę, aby w sytuacji wystąpienia zdarzeń z udziałem dzieci, uzasadniających wszczęcie postępowania z urzędu, organy Policji wypełniały obowiązek zawiadamiania o nich sądu opiekuńczego. Wydano także polecenie Komendantom KWP/KSP objęcia osobistym nadzorem działań z obszaru realizacji doprowadzeń osób, tak aby w okolicznościach zbliżonych do sytuacji analizowanej w wystąpieniu Rzecznika, sprawą nadrzędną było szeroko rozumiane dobro dziecka.