Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wniosek do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie przepisów ustawy - Prawo o zgromadzeniach z dnia 2013-03-04.

Adresat:
TRYBUNAŁ KONSTYTUCYJNY
Sygnatura:
RPO/714908/12/I/103.5 RZ
Data sprawy:
2013-03-04
Rodzaj sprawy:
wniosek do Trybunału Konstytucyjnego o stwierdzenie niezgodności przepisów z Konstytucją(TKZ)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Konstytucyjnego, Międzynarodowego i Europejskiego
Wynik sprawy:
Opis sprawy:

Wniosek do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie przepisów ustawy - Prawo o zgromadzeniach.

W ocenie RPO przyjęte przez ustawodawcę rozwiązania naruszają wolności i prawa obywateli zawarte w Konstytucji RP i konwencjach międzynarodowych. Przede wszystkim w sposób arbitralny została określona liczba osób, których zgrupowanie traktowane jest jak zgromadzenie. Zgrupowania liczące mniej niż 15 osób nie podlegają ochronie prawnej, a nawet mogą być w określonych sytuacjach uznane za wykroczenie. Kolejny zarzut dotyczy przepisu uniemożliwiającego zorganizowanie zgromadzenia osobom nie mającym pełnej zdolności do czynności prawnych (małoletnim i osobom ubezwłasnowolnionym). Zdaniem Rzecznika takie rozwiązanie prawne nie jest proporcjonalne i narusza istotę wolności zgromadzeń. Wątpliwości budzi także kwestia dotycząca organizacji dwóch lub większej liczby zgromadzeń w tym samym czasie i miejscu. Zaskarżone przepisy prowadzą do sytuacji, w której jedynym powodem wydania zakazu zgromadzenia może być nie to, że godzi ono w konstytucyjne wartości, lecz fakt, że organizator zgromadzenia zgłosił je później i nie zmienił czasu lub miejsca demonstracji. Przepisy nie określają przy tym, jaki moment powinien zostać przyjęty dla oceny, które zgromadzenia zostało zgłoszone "później". Przyjęta przez ustawodawcę procedura odwoławcza jest nieefektywna - nie gwarantuje organizatorom zgromadzenia uzyskania ostatecznej decyzji administracyjnej przed datą demonstracji. Zastrzeżenia budzą również przepisy, które nakładają na przewodniczącego zgromadzenia odpowiedzialność za czyny innych osób i potencjalną odpowiedzialność odszkodowawczą. Takie rozwiązanie może bowiem mieć zniechęcający wpływ na organizatorów demonstracji i w efekcie prowadzić do ograniczenia wolności zgromadzeń.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu: