Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich



Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie kwestii związanych z postępowaniem egzekucyjnym z dnia 2013-03-21.

Adresat:
MINISTERSTWO SPRAWIEDLIWOŚCI
Sygnatura:
RPO/537470/06/IV/401.4 RZ
Data sprawy:
2013-03-21
Rodzaj sprawy:
wniosek o podjęcie inicjatywy prawodawczej (WGI)
Nazwa zepołu:
Zespół Prawa Cywilnego
Wynik sprawy:
częściowo pozytywnie ze względu na częściowe uwzgl. wystąpienia RPO
Opis sprawy:

Wystąpienie do Ministra Sprawiedliwości w sprawie kwestii związanych z postępowaniem egzekucyjnym.

W poprzednich latach Rzecznik Praw Obywatelskich kierował wystąpienia do Ministra Sprawiedliwości w wielu kwestiach dotyczących postępowania egzekucyjnego. Minister Sprawiedliwości niejednokrotnie zgadzał się z poglądami Rzecznika, zapowiadając wprowadzenie nowych regulacji. Jednakże, pomimo tych zapewnień, nie wszystkie z zaakceptowanych przez Ministerstwo postulatów Rzecznika zostały zrealizowane. Do nadal nierozwiązanych problemów należą: zwolnienie strony od kosztów postępowania egzekucyjnego, egzekucja należności Skarbu Państwa, ochrona osób trzecich w postępowaniu egzekucyjnym, obniżenie opłaty egzekucyjnej przy dobrowolnej spłacie zadłużenia, wysokość opłat za egzekucję świadczeń niepieniężnych, ochrona dłużników osiągających dochód z umowy zlecenia czy o dzieło, egzekucja świadczeń pieniężnych wyrażonych w walutach obcych, status pokrzywdzonego w postępowaniu dyscyplinarnym przeciwko komornikowi. Do Biura Rzecznika Praw Obywatelskich w dalszym ciągu wpływa znaczna liczba skarg w przedstawionych wyżej sprawach. Rzecznik podziela przekonanie obywateli, iż może tu dochodzić do naruszenia konstytucyjnie zagwarantowanych praw takich jak: prawo do sądu, prawo do ochrony praw majątkowych, a w sytuacjach dotyczących zapewnienia dłużnikowi ochrony przed egzekucją - także ludzkiej godności. Istniejące obecnie rozwiązania nie są wystarczające dla ochrony praw uczestników postępowania egzekucyjnego, przeciwnie, można je ocenić jako nadmiernie restrykcyjne czy wręcz niesprawiedliwe. Rzecznik Praw Obywatelskich prosi o udzielenie odpowiedzi, czy przedstawione kwestie stanowią przedmiot aktualnych prac legislacyjnych oraz czy wyrażone wcześniej stanowisko resortu nie uległo zmianie.

 
Wystąpienie dołączone do tego dokumentu:


Data odpowiedzi:
2013-04-25
Opis odpowiedzi:

Minister Sprawiedliwości (25.04.2013 r.) poinformował o trwających pracach nad kompleksową zmianą przepisów dotyczących statusu zawodowego komorników sądowych oraz finansowania ich działalności. W Założeniach projektu ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw przewidziano gruntowne zmiany przepisów normujących sądowe postępowanie egzekucyjne, m.in. zmianę trybu wnoszenia skarg na czynności komornika, która wyeliminuje zjawisko pozbawienia dostępu do akt egzekucyjnych osób trzecich wnoszących skargi na czynności komornika. W obowiązującym stanie prawnym istnieje możliwość złożenia do sądu wniosku o obniżenie opłaty egzekucyjnej w razie dobrowolnej spłaty zadłużenia. Problematyka ta będzie rozważana także w ramach prac nad projektem przepisów dotyczących finansowania działalności egzekucyjnej komorników sądowych. Ograniczenie egzekucji z wierzytelności o świadczenia wynikające z umów cywilnoprawnych przewiduje przepis art. 833 § 2 k.p.c., dlatego wprowadzanie zmian przepisów w tym zakresie nie wydaje się potrzebne. W założeniach został uwzględniony problem egzekucji świadczeń wyrażonych w walutach obcych. Postulat wprowadzenia regulacji dotyczących udziału osób pokrzywdzonych działaniami komornika w postępowaniu dyscyplinarnym prowadzonym przeciwko temu komornikowi zostanie wzięty pod uwagę w ramach prac nad nowelizacją przepisów dotyczących statusu zawodowego komorników sądowych. Przewiduje się, że projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw zostanie poddany konsultacjom społecznym i uzgodnieniom międzyresortowym, a po ich zakończeniu zostanie przekazany do prac parlamentarnych w drugiej połowie 2013 r. Prace zmierzające do nowelizacji przepisów dotyczących statusu zawodowego komorników sądowych i finansowania ich działalności znajdują się jeszcze na etapie koncepcyjnym.