Wystąpienie do Ministra Zdrowia w sprawie trudnej sytuacji finansowej instytutów medycznych z dnia 2013-03-21.
Wystąpienie do Ministra Zdrowia w sprawie trudnej sytuacji finansowej instytutów medycznych.
Jesienią 2012 r. w środkach masowego przekazu pojawiły się alarmujące informacje o pogarszającej się sytuacji finansowej instytutów medycznych. Fatalna kondycja finansowa części z nich zagrażała ich dalszemu funkcjonowaniu, prowadząc do ograniczania dotychczasowej działalności leczniczej (np. Centrum Zdrowia Dziecka, Centrum Zdrowia Matki Polki, Instytutu Reumatologii). W opublikowanej przez Najwyższą Izbę Kontroli we wrześniu 2012 r. "Informacji o wynikach kontroli funkcjonowania wybranych instytutów badawczych nadzorowanych przez Ministra Zdrowia", negatywnie oceniono funkcjonowanie skontrolowanych instytutów. Kontrola wykazała niską aktywność w prowadzeniu prac badawczo - rozwojowych, złą kondycję finansową większości kontrolowanych jednostek, a także towarzyszącą jej nieefektywność i nieskuteczność działań naprawczych i przedsięwzięć restrukturyzacyjnych. Ponadto Najwyższa Izba Kontroli negatywnie oceniła działalność Ministra Zdrowia w zakresie nadzoru sprawowanego nad instytutami badawczymi. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o poinformowanie o działaniach resortu zdrowia w sprawie rozwiązania sygnalizowanych problemów oraz wypracowania podstaw prawnych usprawniających funkcjonowanie instytutów medycznych i szpitali klinicznych.
Minister Zdrowia (12.04.2013 r.) wyjaśnił, że kontrola NIK objęła pięć na szesnaście instytutów badawczych działających w obszarze nauk medycznych. Cztery kontrolowane instytuty mają poważne problemy finansowe, natomiast zdecydowaną większość instytutów charakteryzuje stabilna sytuacja finansowa. Środki finansowe na naukę, w formie dotacji na prowadzenie działalności statutowej, przyznaje minister właściwy do spraw nauki i szkolnictwa wyższego. Podstawą przyznawanej dotacji jest m.in. wynik przeprowadzanej okresowo oceny parametrycznej jednostki. Medyczne instytuty badawcze w tej procedurze kategoryzacji uzyskały bardzo dobre wyniki. Podejmowanie decyzji dotyczących funkcjonowania instytutu należy do dyrektora oraz rady naukowej instytutu. Minister nadzorujący dany instytut sprawuje jedynie nadzór nad zgodnością działań instytutu z przepisami prawa i statutem oraz realizacją przez instytut podstawowych zadań, jak również prawidłowością wydatkowania środków publicznych. Dyrektorzy instytutów badawczych zostali zobowiązani do przedkładania comiesięcznych informacji na temat aktualnej sytuacji instytutu oraz podejmowanych działań naprawczych i restrukturyzacyjnych. W związku z nieskutecznymi działaniami naprawczymi wdrażanymi przez dyrektorów niektórych zadłużonych instytutów oraz pogarszającą się sytuacją ekonomiczną tych placówek zostało podjętych szereg decyzji dotyczących funkcjonowania jednostek. Trwają prace nad poselskim projektem ustawy o zmianie ustawy o instytutach badawczych, który zawiera propozycje wprowadzenia do przepisów ustawy dwóch instytucji prawnych (program naprawczy i zarząd komisaryczny), które znajdą zastosowanie wobec instytutów badawczych będących w trudnej kondycji finansowej. Proponowane w projekcie rozwiązanie daje ministrowi narzędzia, przy pomocy których będzie miał realny wpływ na podejmowane działania naprawcze. Ponadto podjęte zostały prace nad założeniami do ustawy o szpitalach klinicznych.