Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wystąpienie do Ministra Spraw Zagranicznych, do wiadomości Ministra Gospodarki, Ministra Sprawiedliwości oraz Ministra Administracji i Cyfryzacji w sprawie udziału podmiotów społecznych w procesie legislacyjnym.

Wystąpienie Rzecznika jest odpowiedzią na pismo Ministra Spraw Zagranicznych dotyczące Deklaracji Spotkania Wysokiego Szczebla Zgromadzenia Ogólnego ONZ w sprawie rządów prawa w płaszczyznach krajowej i międzynarodowej, w odniesieniu do zobowiązań podjętych przez Polskę. Stanowisko Rzecznika dotyczy w szczególności przygotowania narzędzi tworzenia prawa online, mających być środkiem do osiągnięcia otwartego i transparentnego modelu prac legislacyjnych opartego na partycypacji publicznej. Jednym z wiodących postulatów Rzecznika w ostatnich latach jest uwzględnienie potencjału partycypacji podmiotów społecznych w procesie legislacyjnym w związku z rozwojem środków masowej komunikacji elektronicznej. Obecnie w rozmowach na temat racjonalizacji procesu stanowienia prawa więcej uwagi poświęca się etapowi rządowemu, jednak proces ten powinien odnieść się również do etapu parlamentarnego. Przy tworzeniu elektronicznych narzędzi optymalizujących proces legislacyjny należy przede wszystkim zapewnić właściwy stopień transparentności działań organów władzy oraz jak najszerszy dostęp do informacji wygenerowanej w trakcie procesu. W swoich wystąpieniach Rzecznik Praw Obywatelskich często zwracała uwagę na brak koordynacji prac nad kształtem konsultacji publicznych w poszczególnych organach administracji rządowej. Optymalnym rozwiązaniem dla osiągnięcia ujednoliconego standardu konsultacji publicznych byłoby wprowadzenie spójnych zasad obowiązujących we wszystkich resortach. W związku z powyższym należy rozważyć uregulowanie konsultacji publicznych na poziomie ustawowym. Rzecznik Praw Obywatelskich wyraziła nadzieję, że prowadzone przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych konsultacje przyczynią się do koordynacji prac nad racjonalizacją procesu stanowienia prawa.