Wniosek do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie braku należytych gwarancji prawa do obrony dla osoby zatrzymanej z dnia 2013-05-17.
Wniosek do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie braku należytych gwarancji prawa do obrony dla osoby zatrzymanej.
Rzecznik Praw Obywatelskich wnosi o stwierdzenie niezgodności art. 244 § 2 kodeksu postępowania karnego - w zakresie, w jakim nie przewiduje prawa zatrzymanego do odmowy złożenia oświadczeń i obowiązku poinformowania zatrzymanego o takim prawie - z konstytucyjnym prawem do obrony i zasadą domniemania niewinności.
Zgodnie z przepisem będącym przedmiotem wniosku, zatrzymanego należy natychmiast poinformować o przyczynach zatrzymania i o przysługujących mu prawach, w tym o prawie do skorzystania z pomocy adwokata oraz wysłuchać go. Rzecznik Praw Obywatelskich podkreśla w uzasadnieniu wniosku, że wysłuchanie osoby zatrzymanej nie może naruszać jej niezbywalnych praw w zakresie braku obowiązku dowodzenia swojej niewinności lub dostarczania dowodów na swoją niekorzyść. Prawo do milczenia powinno stanowić integralną część protokołu zatrzymania. Obecna treść art. 244 § 2 k.p.k. w zaskarżonym zakresie stanowi nadmierne wkroczenie w prawo do obrony oraz gwarancję prawa do milczenia płynącą z zasady domniemania niewinności, przez co unicestwia ich istotę na wczesnym etapie postępowania, które ma istotny wpływ na cały proces. Osoba zatrzymywana, która nie jest jeszcze podejrzanym, składająca oświadczenia w ramach wysłuchania, pozbawiona gwarancji prawa do milczenia, może dostarczyć dowodów, które potem zostaną wykorzystane przeciwko niej, np. poprzez przesłuchanie funkcjonariusza obecnego przy zatrzymaniu na okoliczność wypowiedzi tej osoby w ramach wysłuchania.