Wystąpienie do Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców w sprawie terminów składania do sądu wniosków o przedłużenie pobytu cudzoziemców w ośrodku strzeżonym z dnia 2013-05-21.
Wystąpienie do Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców w sprawie terminów składania do sądu wniosków o przedłużenie pobytu cudzoziemców w ośrodku strzeżonym.
Rzecznik Praw Obywatelskich zapoznała się z korespondencją prowadzoną pomiędzy Prezesem jednego z Sądów Rejonowych i Komendantem Głównym Straży Granicznej w sprawie dotyczącej terminów składania do sądu wniosków o przedłużenie pobytu cudzoziemców w ośrodku strzeżonym. Prezes Sądu wymienił kilkadziesiąt spraw, w których wnioski o przedłużenie pobytu cudzoziemca w ośrodku strzeżonym, składane przez Komendanta Placówki Straży Granicznej, wpływały do sądu tuż przed upływem okresu stosowania detencji, określonego przez sąd we wcześniejszym postanowieniu. W ocenie Prezesa Sądu, praktyka taka nie tylko nie zapewnia właściwych standardów należytego rozpatrywania sprawy przez sąd, ale też nie gwarantuje cudzoziemcom możliwości korzystania z przysługujących im uprawnień procesowych. Komendant Główny Straży Granicznej zwrócił uwagę, że warunkiem koniecznym przedłużenia pobytu cudzoziemca, który ubiega się o nadanie statusu uchodźcy, w ośrodku strzeżonym jest doręczenie mu decyzji o odmowie przyznania tego statusu, orzekającej o jego wydaleniu z terytorium Polski. Oznacza to, że moment złożenia wniosku o przedłużenie stosowania detencji zależny jest w omawianych przypadkach od wydania decyzji statusowej i jej doręczenia stronie. W tym zakresie istotne znaczenie ma terminowość rozpatrywania wniosków o nadanie statusu uchodźcy, wpływających do Urzędu do Spraw Cudzoziemców. Opisany problem dotyczyć może wszystkich sądów, do których kierowane są wnioski o przedłużenie stosowania detencji wobec cudzoziemców. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się z prośbą o zajęcie stanowiska wobec przedstawionego problemu.
Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców (14.06.2013 r.) wskazał na istnienie przyczyn wydawania decyzji w sprawie o odmowie nadania statusu uchodźcy oraz wydaleniu z terytorium RP w stosunku do osób osadzonych w Strzeżonych Ośrodkach dla Cudzoziemców, w terminie bliskim upływowi detencji, określonemu we wcześniejszym postanowieniu. Pierwszą z przyczyn jest duża liczba osób aplikujących w ostatnim okresie czasu o nadanie statusu uchodźcy, przebywających w warunkach detencji. Kolejną przyczyną jest złożona i wielowątkowa procedura administracyjna, na którą składa się m. in. obowiązek przesłuchania cudzoziemca (czasami również w obecności psychologa), przetłumaczenia dołączonych przez niego materiałów dowodowych sporządzonych w języku obcym, ustalenia aktualnej sytuacji w kraju jego pochodzenia. Ponadto okres osadzenia cudzoziemców w strzeżonych ośrodkach, zawarty w postanowieniach sądowych, określany jest zazwyczaj na 60 dni od daty zatrzymania przez funkcjonariuszy Straży Granicznej, tymczasem ustawowy termin rozpatrzenia sprawy o nadanie statusu uchodźcy wynosi 6 miesięcy. Przy dużej liczbie wnioskodawców oraz konieczności szczegółowego zapoznania się z ich sprawami, prowadzi to do takiego stanu rzeczy, że decyzje wydawane są niejednokrotnie w terminie bliskim upływowi detencji. Jednocześnie w odpowiedzi zapewniono, że zostaną podjęte starania, aby czas, w trakcie którego przeprowadzana jest procedura uchodźcza skrócić na tyle, aby umożliwić innym zaangażowanym w sprawę organom wykonanie spoczywających na nich obowiązków we właściwym terminie.