Wystąpienie do Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w sprawie problemów osób, które nabyły od Skarbu Państwa lub gminy mieszkania z bonifikatą z dnia 2013-08-05.
Wystąpienie do Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w sprawie problemów osób, które nabyły od Skarbu Państwa lub gminy mieszkania z bonifikatą.
W wystąpieniu Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca uwagę na problemy pojawiające się w praktyce na gruncie stosowania art. 68 ust. 2a pkt 5 ustawy o gospodarce nieruchomościami, sygnalizowane w skargach obywateli, którzy nabyli od jednostki samorządu terytorialnego lub Skarbu Państwa lokal mieszkalny z zastosowaniem bonifikaty. Zgodnie z obowiązującymi przepisami nabywca, przez okres 5 lat, nie może zbyć ani wykorzystać lokalu na inny cel niż mieszkaniowy, w przeciwnym razie zobowiązany jest do zwrotu bonifikaty. Ustawa ściśle określa wyjątki od tej zasady, które nie uwzględniają jednak nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, mimo że nabycie takiego lokalu spełnia cel regulacji, jakim było umożliwienie obywatelom obrotu mieszkaniami z bonifikatą, pod warunkiem przeznaczenia środków uzyskanych ze sprzedaży na cel mieszkaniowy. Ponadto obywatele podnoszą w skargach, że gminy żądają zwrotu całej bonifikaty, bez względu na to, jaką część środków uzyskanych ze sprzedaży mieszkania przeznaczono na nabycie innego lokalu mieszkalnego. W praktyce bonifikatę należy zwrócić także w przypadku przeznaczenia środków ze sprzedaży lokalu na nakłady związane z wybudowaniem domu na zakupionej nieruchomości, bądź też związane z wykończeniem lub remontem nabytego lokalu, czy na spłatę kredytu zaciągniętego w celu nabycia większego lokalu. Poruszona problematyka była przedmiotem wystąpienia Rzecznika w 2008 r., jednak Ministerstwo Infrastruktury nie podzieliło wówczas przedstawionych zastrzeżeń. Rzecznik Praw Obywatelskich zwraca się o rozważenie celowości podjęcia działań legislacyjnych w celu wyeliminowania wątpliwości powstających na tle stosowania omawianego przepisu prawa.
Minister Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej (12.09.2013 r.) podzielił pogląd o zasadności podjęcia prac nad nowelizacją art. 68 ust. 2a ustawy o gospodarce nieruchomościami. Do czasu dokonania nowelizacji, właściwe organy powinny szerzej niż dotychczas korzystać z możliwości przewidzianej w art. 68 ust. 2c ustawy o gospodarce nieruchomościami. Wprowadzając ten przepis ustawodawca zdecydował, że mogące wystąpić w praktyce inne przypadki niż przewidziane w art. 68 ust. 2a ustawy o gospodarce nieruchomościami, które uzasadniałyby odstąpienie od żądania zwrotu bonifikaty, będą podlegały ocenie organów odpowiedzialnych za gospodarkę nieruchomościami publicznymi. Przepis ten może znaleźć zastosowanie na przykład w sytuacji nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.
Równocześnie Minister Transportu podkreślił, że podczas prac legislacyjnych należałoby ostrożnie podchodzić do rozszerzenia katalogu sytuacji objętych zakresem art. 68 ust. 2a ustawy o gospodarce nieruchomościami. Zakres możliwej nowelizacji tego przepisu zostanie określony z uwzględnieniem celu, któremu mają służyć przepisy przewidujące udzielanie bonifikat oraz potrzeby wyeliminowania przypadków powstawania nadużyć lub sytuacji obchodzenia prawa. Po określeniu niezbędnego zakresu nowelizacji art. 68 ust. 2a ustawy o gospodarce nieruchomościami Minister Transportu podejmie działania w celu uzyskania zgody na wystąpienie do Zespołu do Spraw Programowania Prac Rządu z prośbą o włączenie projektu nowelizacji do Wykazu prac legislacyjnych i pozalegislacyjnych Rady Ministrów.