Sprawy generalne Rzecznika Praw Obywatelskich

Wniosek do Naczelnego Sądu Administracyjnego w sprawie wniosków o udzielenie ochrony tymczasowej w postępowaniu sądowoadministracyjnym.

Rzecznik Praw Obywatelskich wnosi o rozstrzygnięcie następującego zagadnienia prawnego: Czy sąd administracyjny orzekając o udzieleniu ochrony tymczasowej na podstawie art. 61 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi jest zobowiązany uwzględnić oprócz wniosku skarżącego materiał dowodowy zgromadzony w aktach sprawy?

Na tle skarg badanych przez Rzecznika ujawnił się problem dotyczący wymogów, jakie powinny być spełnione przez składających wnioski o udzielenie ochrony tymczasowej na podstawie art. 61 § 3 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Zgodnie z tym przepisem, po przekazaniu sądowi skargi, sąd może na wniosek skarżącego wydać postanowienie o wstrzymaniu wykonania w całości lub w części zaskarżonego aktu lub czynności administracyjnych, jeżeli zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków, z wyjątkiem przepisów prawa miejscowego, które weszły w życie, chyba że ustawa szczególna wyłącza wstrzymanie ich wykonania. Instytucja wskazana w tym przepisie nazywana jest ochroną tymczasową. Sądy administracyjne prezentowały rozbieżne stanowiska dotyczące przedmiotowego zagadnienia, odnosząc się pozytywnie do konieczności poszukiwania przez sąd administracyjny dowodów uzasadniających wniosek lub wskazując, że to wnioskodawca jest zobowiązany do uprawdopodobnienia przesłanek wskazanych w omawianym przepisie. W ocenie Rzecznika, uzasadnione jest twierdzenie, iż sąd administracyjny wydając orzeczenie powinien rozstrzygać zarówno na podstawie wniosku skarżącego, jak i materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy i ocenić, czy występują przesłanki do udzielenia ochrony tymczasowej. Ciężar uprawdopodobnienia przesłanek nie spoczywa na skarżącym.